Νέα σχολική χρονιά με παλιά προβλήματα για το ελληνικό σχολείο σους Αγ. Σαράντα

Είναι η εικοστή φορά που επισκεπτόμαστε, την πρώτη μέρα της έναρξης του σχολικού έτους, το ελληνικό σχολείο των Αγίων Σαράντα. Γιατί το σχολείο αυτό έχει τις ιδιαιτερότητές του. Έχει την ιστορία, έχει και τον αγώνα του.

Λίγη ιστορία

Άνοιξε για πρώτη φορά μπροστά από 24 χρόνια. Το 1992. Με δυσκολίες και με αγώνα. Με συλλαλητήρια και διαμαρτυρίες. Από την οργάνωση της Ομόνοιας. Πλάι της όλος ο Βορειοηπειρωτικός Ελληνισμός. Δάσκαλοι, γονείς και μαθητές.

Έκλεισε την επομένη χρονιά γιατί ο τότε Πρωθυπουργός Α. Μέξι στέλνει στις 12.10.1992 τηλεγράφημα προς το ΝομαρχιακόΣυμβούλιο όπου ανάφερε: «Στο νομό σας, στα Εξαμίλια και στην πόλη των Αγ. Σαράντα, έχουν ανοίξει σχολεία στην ελληνική γλώσσα, διαστρεβλώνοντας έτσι το διάταγμα 17 ημερομηνία 27.9.1991 του Υπουργείου Παιδείας, το οποίο εξηγεί πως αυτά μπορούν ν' ανοιχτούν μόνο στις καθαρές μειονοτικές περιοχές. Γι’ αυτό τα σχολεία όπου κι αν έχουν ανοίξει χωρίς άδεια, να κλείσουν αμέσως...»

Σαν δεν έφτανε η πρωθυπουργική διάταξη για το κλείσιμο των ελληνικών σχολείων, στις 13.9.1993 στέλνεται η περίφημη εγκύκλιος αρ. 17 που αφαιρούσε το δικαίωμα στην τοπική εξουσία, τη Νομαρχία, για την έναρξη ελληνικών σχολείων και διαβιβάζει αυτό το δικαίωμα στο Υπουργείο Παιδείας αυθαίρετα και αφ’ ετέρου, έξω κάθε νόμιμης και ανθρώπινης λογικής, ασκείται αστυνομική βία, επιδιώκεται το κλείσιμο αυτών των σχολείων και συνάμα η αλβανοποίηση του οκτάχρονου προγράμματος στα 70%

«…Είναι καιρός να σηκώσομε το ανάστημά μας και να υπερασπίσουμε σθεναρά και αποφασιστικά τη μητρική μας γλώσσα, αν θέλουμε να επιζήσουμε σαν Έλληνες σ' αυτά τα χώματα που λέγονται Β. Ήπειρος, στα χώματα που μας γέννησαν Έλληνες, στα χώματα που δικαιούμαστε να πεθάνουμε Έλληνες...», τόνιζε η διαμαρτυρία του Γενικού Συμβουλίου της Ομόνοιας. Κι άλλες διαμαρτυρίες. Αποχή από τα μαθήματα. Αγώνας… 

Έτσι κατορθώθηκε το 1995 να ξαναλειτουργήσουν κανονικά τα σχολεία στις πόλεις των Αγίων Σαράντα, Δελβίνου, Αργυροκάστρου και στα χωριά με μεικτό πληθυσμό: Μπίστρισα, Εξαμίλια, ΜΤΣ και Μετόχι.

Είκοσι ένα χρόνια μετά

Πολλά σχολεία έκλεισαν. Λόγω μαθητών. Οι δάσκαλοι μετανάστευσαν. Τα εναπομείναντα σχολεία, αυτά  εν λειτουργία, με λίγους μαθητές. Το μόνο που αντιστέκεται, που μάχεται, είναι αυτό των Αγίων Σαράντα. Κάθε χρονιά ο αριθμός των μαθητών κυμαίνεται από 180 έως 220. Ένας σημαντικός αριθμός. Φέτος, όπως μας ενημερώνει η διευθύντρια,  μέχρι τώρα είναι εγγεγραμμένοι 185, αλλά ο αριθμός θ’ αυξήσει.

Έχει σημαντικό αριθμό το σχολείο αυτό, παρά τις δυσκολίες:

Δυσκολίες με το κτίριο. Κι όταν λέμε κτίριο εννοούμε δικό μας ελληνικό σχολείο. Με μαθητές, δασκάλους και διεύθυνση. 21 χρόνια τονίζεται και ξανατονίζεται. Υποσχέσεις και παραϋποσχέσεις. Τίποτε. Έμεινε μέσα στο αλβανόφωνο σχολείο της πόλης.

Δυσκολίες με τα βιβλία. Ποτέ οι δικοί μας  μαθητές δεν πήραν ολοκληρωτικά τα βιβλία από την πρώτη μέρα. Πάντα κωλυσιεργίες. Πάντα εμπόδια. Κι εφέτος η Πρώτη τάξη χωρίς βιβλία. Ήρθαν στην τάξη. Ένα Αλφαβητάριο θέλουν. Το ψωμάκι το έχουν μαζί τους.

Δυσκολίες με το περιεχόμενο.  Στα βιβλία της Γεωγραφίας και της Ιστορίας. Που μιλούν για την μεγάλη Αλβανία. Για τα Ιωάννινα, πρωτεύουσα της Αλβανίας. Που δηλητηριάζουν τα δικά μας παιδιά. Τα Βορειοηπειρωτόπουλα.

Συναντήσεις έγιναν. Επιτροπές σχηματιστήκαν από τα δύο κράτη. Υποσχέσεις μπόλικες. Το αποτέλεσμα το ίδιο. Σημειωτόν. Γιατί έτσι κάποιον ωφελεί.

Την πρώτη μέρα

Δεκαοκτώ παιδάκια κάθισαν στα θρανία.  Η ματιά τους κάτι έδειχνε…  Την έλλειψη των βιβλίων. Ο αριθμός θ’ ανέβει, μας λέει η δασκάλα Λορένα Παπά.  Οι γονείς όλοι μαζί τους.  Και ο Γ. Πρόεδρος της Ομόνοιας, Λεωνίδας Παπάς, τους ευχήθηκε: «Καλή χρονιά και επιτυχίες. Ν’ αγαπούν το σχολείο και να βγουν άξιοι και γραμματισμένοι άνθρωποι για τον εαυτό τους και για την κοινωνία. Θα ’ρθουν και τα βιβλία…»

Ας ελπίσουμε πως δεν θ’ αργήσουν.

Ας ελπίσουμε πως και οι άνωθεν δυσκολίες θα ξεπεραστούν.

Βαγγέλης Παπαχρήστος

www.sfeva.gr