Αφήνοντας τη Λιβαδειά και προχωρώντας ανατολικά, σ’ έναν φιδωτό και πυκνοφυτεμένο δρόμο και αφού περάσεις τον αυχένα μπροστά σου προβάλει ένα άλλο τοπίο. Καταπράσινο, με μια κοιλάδα περιτριγυρισμένη από βουνά και λόφους. Νοτιοδυτικά της κοιλάδας, αφήνοντας πίσω την όμορφη, τεχνητή λίμνη θ’ ανηφορίσεις σ’ έναν λόφο, 270 μ., πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και 13,5 χιλιόμετρα ανατολικά των Αγίων Σαράντα. Στην κορυφή και πλάγιά του είναι τοποθετημένο το χωριό Κομμάτι. Το χωριό με τον καθαρό αέρα και την πυκνή βλάστηση που κάποτε έσφυζε από ζωή και ζωντάνια. Συνορεύει βόρεια με την Γριάζδανη, ανατολικά με το Καρόκι, νότια με τα τσαμοχώρια και δυτικά με τη Λιβαδειά και το Λαζάτι.
Εντάσσονταν στην επαρχία Λιβαδειάς, σήμερα στο δήμο Φοινίκης.
Πήρε το όνομα από την ελληνική λέξη «κομμάτι». Στο Κομμάτι ανακαλύφθηκαν μερικοί παλιοί τάφοι, του πρώιμου Μεσαίωνα, οι οποίοι αποδεικνύουν ότι το χωριό είναι παλιός οικισμός, κατοικημένος από πολύ παλιά.
Σύμφωνα τα Οθωμανικά κατάστιχα το 1582 φαίνεται με 27 οικογένειες και με 20 το 1896. Το 1582-83 πλήρωνε 1.100 άκσιε φόρο το χρόνο.
Το χωριό έχει και μερικούς κατοίκους με βλάχικη προέλευση.
Στην απογραφή του 1913 είχε 110 κατοίκους, του 1927 κατέβηκαν στους 104 και το 1937 αριθμεί 19 οικογένειες με 130 κατοίκους. Το 1991 έφτασε τους 309.
Κατοικείται από ελληνικής καταγωγής κατοίκους, χριστιανούς ορθόδοξους.
Το 1898 άνοιξε Δημοτικό σχολείο στην Ελληνική γλώσσα με 10 μαθητές.
Στην Αναλυτική Έκθεση Σχολικού Έτους 1936- 1937 του εν Αργυροκάστρω Αλβανού Επιθεωρητού Ιδιωτικών (Κοινοτικών) Σχολείων της Μειονότητος κ. Κολ Κότσι αναφέρεται: «Μονοτάξιον μικτόν. Εγγεγραμμένοι μαθηταί: Άρρενες 12, θήλεις 11, με διδάσκαλο τον Δημήτριο Πύλιο, ελληνόφωνος, εκ Λαζατίου, απόφοιτος Ιεροδιδασκαλείου Βελλάς. Οικογένειαι 19, κάτοικοι 130. Βεβαιωθέντες κατά το 1935 φόροι εις φράγκα χρυσά: Οικοδομών 33, επί των ζώων 325».
Το χωριό ήταν τσιφλίκι της οικογένειας Κόκα του Δελβίνου από τον XIX αιώνα. Αντέδρασαν μερικές φορές κατά του φεουδαρχικού συστήματος, το 1912 έκαψαν την κούλα του αγά και τον διώξανε από το χωριό. Άλλες τρεις αντιστάσεις καταγράφηκαν το 1922, το 1924 και το 1930 όταν ο τσιφλικάς προσπάθησε να μετατρέψει τα χωράφια σε λιβάδια.
Οι κάτοικοι βοήθησαν τον Αντιφασιστικό Αγώνα.
Το 1957 το χωριό έγινε γεωργικός συνεταιρισμός, αργότερα ενώθηκε με τα γύρω χωριά στον ενωμένο συνεταιρισμό της Γράβας.
Η κυριότερη κατεύθυνση της οικονομίας είναι η κτηνοτροφία και τα σιτηρά.
Μετά την απελευθέρωση οικοδομήθηκε και λειτούργησε Δημοτικό σχολείο και μια εμπορική μονάδα.
Αν και απόμερο και μακριά από τον κεντρικό δρόμο οι κάτοικοί του δεν το παράτησαν. Έχτισαν καινούργια σπίτια και ανακαίνισαν όλα τα υπάρχοντα. Έχτισαν καινούργια εκκλησία, την Αγία Τριάδα με πέτρα πελεκητή και το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου στο νεκροταφείο του χωριού.
Οι κάτοικοι εργατικοί, απλοί κτηνοτρόφοι και μελισσοκόμοι. Φιλόξενοι και γλεντζέδες. Την ημέρα του πολιούχου, της Αγίας Τριάδος, συγκεντρώνονται απ’ όλα τα μέρη και πανηγυρίζουν ως αργά.
(από συνεργάτη της ΣΦΕΒΑ στη Β. Ήπειρο)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλια τα οποία προσβάλουν και θίγουν πρόσωπα θα διαγράφονται.
Ανώνυμα μηνύματα που θα θίγουν επώνυμα άτομα θα διαγράφονται.
Σας προσκαλούμαι σε έναν διάλογο απόψεων και θέσεων για ένα καλύτερο μέλλων της ιδιαίτερης πατρίδος μας.