Η απόφαση του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ για την ενταξιακή πορεία της Αλβανίας

Το Συμβούλιο των Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάσισε να ζητήσει από τις αλβανικές αρχές να ασφαλίσουν βιώσιμο διάλογο με την αντιπολίτευση, προειδοποιώντας ότι αυτή είναι μια κρίσιμη προϋπόθεση για τη χώρα να κινηθεί προς την ένταξή της στην ΕΕ.

Το ψήφισμα που εγκρίθηκε στις Βρυξέλλες, μαζί με τις παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν δημόσια για τη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος και του πολέμου κατά του οργανωμένου εγκλήματος, έχει επίσης διάφορα άλλα σημεία, τα οποία θεωρούνται από την ΕΕ ως σαφείς προϋποθέσεις για την πρόοδο της Αλβανίας προς την φιλοδοξία της για ένταξη στην ΕΕ.

Το Συμβούλιο επέβαλε επίσης διάλογο για τη μεταρρύθμιση του εκλογικού συστήματος ως προϋπόθεση, η οποία απαιτείται, για να μπορεί να παραδοθεί μέσω της συναίνεσης μεταξύ πλειοψηφίας και αντιπολίτευσης. Εν τω μεταξύ, ένα άλλο σημείο της έκθεσης ομιλεί για τις σχέσεις ανάμεσα στην Αλβανία και τις γειτονικές χώρες :

«Το Συμβούλιο επιδοκιμάζει την συνεχή εποικοδομητική δέσμευση της Αλβανίας, η οποία παραμένει στοιχειώδης. Ενέργειες και δηλώσεις, οι οποίες έχουν αρνητικό αντίκτυπο, θα πρέπει να αποφεύγονται». 

Φαίνεται ότι το παραπάνω σημείο είναι το μήνυμα της ΕΕ σχετικά με τη συνεχή επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ της Αλβανίας και Ελλάδας.Το άλλο σημείο του ψηφίσματος μιλά επίσης για τις σχέσεις με τις γειτονικές χώρες, που αναζητούν μια φόρμουλα σχετική με τα πρότυπα των μειονοτήτων. Ως εκ τούτου, το ψήφισμα περιλαμβάνει επίσης τα δικαιώματα ιδιοκτησίας. Το ψήφισμα σταματά στα πρόσφατα επεισόδια στη Χειμάρρα, όπου οι ιδιοκτήτες αρκετών σπιτιών και επιχειρήσεων, οι οποίοι είχαν ενημερωθεί για την κατεδάφισή των, αντιτάχθηκαν στο σχέδιο της κυβέρνησης για ένα έργο στην κοινότητα, το οποίο, σύμφωνα με αυτούς, τους ζημιώνει.

Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συγκεντρώθηκαν στις Βρυξέλλες στις 13/12 και ενέκριναν το ψήφισμα για την Αλβανία. Η ΕΕ πιστεύει ότι η έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών θα εξαρτηθεί από τα συγκεκριμένα αποτελέσματα των πέντε βασικών προτεραιοτήτων .Η έναρξη των συνομιλιών δεν θα εξαρτηθεί από την ημερομηνία, καθώς η Επιτροπή μπορεί να κινήσει τη διαδικασία αυτή, μόλις αντιληφθεί την πρόοδο όσον αφορά τα κριτήρια που έχει επιβάλλει.

Ο Miroslav Lajcak, υπουργός Εξωτερικών της Σλοβακίας δήλωσε ότι το Συμβούλιο και η Επιτροπή θα παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις στην Αλβανία :

«Η πρώτη προτεραιότητα αφορά την εφαρμογή της νομοθεσίας και, η δεύτερη αφορά τον σεβασμό των αξιών, τα πρότυπα και τις αρχές, συμπεριλαμβανομένης της διεξαγωγής ελευθέρων και τιμίων εκλογών. Είμαστε έτοιμοι να εξετάσουμε την πρόοδο της Αλβανίας ανά πάσα στιγμή, όταν βλέπουμε επαρκή δεδομένα και απόδειξη προόδου ".

Το ψήφισμα των Υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα λάβει την τελική έγκριση από τη Σύνοδο Κορυφής των αρχηγών των κυβερνήσεων της ΕΕ, οι οποίοι θα συγκεντρωθούν στις Βρυξέλλες.

ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΨΗΦΙΣΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΒΑΝΙΑ 

Το Συμβούλιο υποδέχεται ως σημαντικό βήμα το ότι η Αλβανία έχει αναλάβει να κάνει τις βασικές συνταγματικές τροποποιήσεις που εγκρίθηκαν ομόφωνα τον Ιούλιο του 2016, με τη δρομολόγηση μιας διαδικασίας για την εμπεριστατωμένη και ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος.

Το Συμβούλιο σημειώνει θετικά την σταθερή πρόοδο προς την εκπλήρωση των πέντε βασικών προτεραιοτήτων για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και ενθαρρύνει την Αλβανία να συνεχίσει τις εργασίες και να εδραιώσει τα επιτεύγματα.

Το Συμβούλιο σημειώνει θετικά τη σύσταση της Επιτροπής για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία, που υπόκεινται σε αξιόπιστη και απτή πρόοδο στην υλοποίηση της μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης, ιδίως στην επαναξιολόγηση των δικαστών και των εισαγγελέων.

Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματά των προηγουμένου Συμβουλίων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων του Δεκεμβρίου 2015, το Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι μια βιώσιμη, ολοκληρωμένη και περιεκτική εφαρμογή όλων των πέντε βασικών προτεραιοτήτων πρέπει να εξασφαλίζεται, πριν από την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση σχετικά με την Αλβανία, εκτός από το πακέτο Διεύρυνσης, και θα επανέλθει στην Αλβανία, από την στιγμή που έχει σημειωθεί επαρκής πρόοδος.

Το Συμβούλιο ενθαρρύνει την Αλβανία να συνεχίσει την ολοκληρωμένη και σε βάθος μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης, με στόχο την αύξηση του επαγγελματισμού, την αποτελεσματικότητα και την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων στο δικαστικό σύστημα, μεταξύ άλλων, και μέσων διενέργειας επαναξιολόγησης όλων των μελών του δικαστικού σώματος.

Η μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης παραμένει το κλειδί για το κράτος δικαίου και θα μπορούσε να είναι μετασχηματιστικό και για άλλους τομείς.

Το Συμβούλιο χαιρετίζει το γεγονός ότι μία θετική τάση μπορεί να σημειωθεί για την καθιέρωση ενός συμπαγούς ιστορικού προληπτικών ερευνών, διώξεων και τελεσίδικων καταδικαστικών αποφάσεων που θα αφορούν την καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, και τονίζει τη σημασία που έχει για την Αλβανία να επιτύχει απτά και βιώσιμα αποτελέσματα.

Το Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι η Αλβανία πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της στους τομείς αυτούς και να εξασφαλίσει ότι τα αποτελέσματα στην καταπολέμηση της διαφθοράς επιτεύχθηκαν επίσης σε υψηλό επίπεδο, καθώς και ότι χρειάζεται επίσης να εξασφαλιστούν σταδιακά πιο δραστικά αποτελέσματα στην εξάρθρωση οργανωμένων εγκληματικών δικτύων και στην αντιμετώπιση της παραγωγής και της εμπορίας ναρκωτικών.

Το πολύ χαμηλό επίπεδο των καταδικαστικών αποφάσεων για αδικήματα του οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένων του ξεπλύματος χρήματος και υποθέσεων εμπορίας ανθρώπων, παραμένει ένα ζήτημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί με επικεντρωμένα μέτρα, που θα περιλαμβάνουν ενισχυμένη συνεργασία αστυνομικών και εισαγγελέα και κατάλληλες οικονομικές έρευνες.

Το Συμβούλιο σημειώνει πρόοδο στην καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης, του εξτρεμισμού και της τρομοκρατίας και ενθαρρύνει να συνεχιστούν περαιτέρω οι προσπάθειες. Για να στηρίξει την εφαρμογή της μεταρρύθμισης του δικαστικού συστήματος, η Επιτροπή καλείται να εντείνει τις τεχνικές συμμετοχής της με την Αλβανία στον τομέα του κράτους δικαίου.

Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει την ανάγκη για αποτελεσματικά νομοθετικά και πολιτικά μέτρα για την ενίσχυση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των πολιτικών κατά των διακρίσεων. Αυτό συμπεριλαμβάνει την ίση μεταχείριση όλων των μειονοτήτων και την πρόσβαση στα δικαιώματα των ατόμων που ανήκουν σε αυτές, σε όλη την αλβανική επικράτεια, καθώς και την αποτελεσματική εφαρμογή της στα περιουσιακά δικαιώματα. Στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο καλεί την Αλβανία για την αντιμετώπιση των σχετικών νομικών κενών.

Το Συμβούλιο χαιρετίζει την ομόφωνη υιοθέτηση του νόμου για την «Διασφάλιση της Νομιμότητας των Εκλεγέντων Ατόμων , Προταθέντων ή Ασκούντων Δημόσια Λειτουργήματα», και λοιπές σχετικές συνταγματικές τροπολογίες. Εφαρμογή του παρόντος πλαισίου, το οποίο προβλέπει τον αποκλεισμό των δραστών από τα δημόσια γραφεία, είναι το κλειδί που ενισχύει την εμπιστοσύνη των πολιτών στους πολιτικούς εκπροσώπους και τους δημόσιους οργανισμούς.

Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι η Αλβανία πρέπει να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και την αντιμετώπιση της παραοικονομίας και ενθαρρύνει την Αλβανία να βελτιώσει περαιτέρω το επιχειρηματικό και επενδυτικό περιβάλλον και να συνεχίσει σθεναρά τη δημοσιονομική εξυγίανση.

Το Συμβούλιο σημειώνει ότι ο συνεπής και εποικοδομητικός διάλογος μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης, σε σχέση με τις μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με την ΕΕ, παραμένει ζωτικής σημασίας, για να προωθηθεί το χρονοδιάγραμμα των μεταρρυθμίσεων προς όφελος των πολιτών, και να προχωρήσει η χώρα πιο κοντά στην ΕΕ.

Αυτό θα είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον επίσης να ολοκληρώσει την εκλογική μεταρρύθμιση, την αντιμετώπιση των εκκρεμών συστάσεων του Γραφείου του ΟΑΣΕ για τους Δημοκρατικούς Θεσμούς και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Θα πρέπει να γίνει αρκετά πριν από τον επόμενο γύρο των βουλευτικών εκλογών, για να εξασφαλιστεί η διεξαγωγή τους σύμφωνα με τα σχετικά διεθνή πρότυπα.

Το Συμβούλιο εκφράζει την ικανοποίησή του για την εποικοδομητική δέσμευση της Αλβανίας στην περιφερειακή συνεργασία και υπογραμμίζει τη σημασία της διασφάλισης των σχέσεων καλής γειτονίας, οι οποίες παραμένουν ουσιαστικής σημασίας. Θα πρέπει να αποφεύγονται ενέργειες και δηλώσεις που επηρεάζουν αρνητικά τις σχέσεις καλής γειτονίας.

Το Συμβούλιο επιδοκιμάζει την συνεχή εποικοδομητική δέσμευση της Αλβανίας, η οποία παραμένει στοιχειώδης. Ενέργειες και δηλώσεις, οι οποίες έχουν αρνητικό αντίκτυπο, θα πρέπει να αποφεύγονται.

Το Συμβούλιο επίσης επαινεί στην συνεχή και πλήρη ευθυγράμμιση με την Κοινή Εξωτερική και Ασφαλείας Πολιτική της ΕΕ.

ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΛΒΑΝΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ

Στην Αλβανία, οι πολιτικές πλευρές συμμετείχαν τις τελευταίες ημέρες σε μια έντονη συζήτηση, σε σχέση με τις συνθήκες που η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επιβάλλει στην Αλβανία, για να ξεκινήσει ενταξιακές συνομιλίες με τη χώρα αυτή.

Το ψήφισμα της ΕΕ, όπως επιβεβαιώθηκε από τις πολιτικές δηλώσεις ανώτερων αξιωματούχων της ΕΕ, τονίζει ότι η μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, μαζί με πολλά άλλα σημαντικά θέματα, αποτελούν προϋπόθεση για την έναρξη των συνομιλιών.

Όμως, η ανάλυση και οι δηλώσεις της ΕΕ ερμηνεύονται διαφορετικά από τις πολιτικές πλευρές στην Αλβανία. Ο σοσιαλιστής ηγέτης, Έντι Ράμα επιμένει ότι υπάρχει μόνο μία προϋπόθεση από την ΕΕ και ότι αυτή είναι η εφαρμογή της μεταρρύθμισης στον τομέα της δικαιοσύνης.

Σε αντίθεση με τον Ράμα, ο αρχηγός του Δημοκρατικού Κόμματος, Λουλζίμ Μπάσα λέει ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να κρύψει την πραγματικότητα των όρων που η ΕΕ έχει επιβάλει κατά της Αλβανίας για την έναρξη των συνομιλιών.

«Για μήνες, ο επικεφαλής της κυβέρνησης προσπαθεί να αποκρύψει το γεγονός ότι η καταπολέμηση της διαφθοράς, του εγκλήματος και των ναρκωτικών και οι ελεύθερες εκλογές είναι οι βασικές προϋποθέσεις που η ΕΕ έχει επιβάλει στην Αλβανία για την έναρξη των συνομιλιών», λέει ο κ Μπάσα αναφερόμενος σε μερικούς όρους, οι οποίοι, σύμφωνα με τον ίδιο, η ΕΕ έχει επιβάλει στη χώρα.

Ο ίδιος προειδοποιεί ότι «με αυτή την κυβέρνηση, οι πόρτες της ΕΕ θα παραμείνουν κλειστές για την Αλβανία".

Ενώ ο Ράμα και ο Μπάσα δίνουν μια διαφορετική ερμηνεία για τους όρους της ΕΕ, η πρέσβης της ΕΕ στην Αλβανία, Romana Vlahutin παρενέβη πρόσφατα, σε μία ζωντανή τηλεοπτική συνέντευξη και είπε ότι τη λεπτομερή εξέταση, στο πλαίσιο της εφαρμογής της μεταρρύθμισης στον τομέα της δικαιοσύνης, είναι το πρώτο βήμα και προσθέτει: «Οι πέντε προτεραιότητες θα συνεχίσουν να είναι σε ισχύ μέχρι το τέλος και αυτό που είναι σημαντικό είναι η πρόοδος. Αυτή είναι μια εγγύηση ότι θα πρέπει να γίνει περαιτέρω πρόοδος και ότι δεν θα υπάρξει καμία οπισθοδρόμηση ή αδιέξοδο.

από Θωμαΐς Παριανού