Oι νικητές, οι αρχηγοί του «αυτονομιστικού μπλοκ», μπροστά σε υποστηρικτές
που πανηγύριζαν το αποτέλεσμα της κάλπης
Τα κόμματα υπέρ της καταλανικής ανεξαρτησίας επικράτησαν στις τοπικές εκλογές και αν, όπως όλα δείχνουν, συνεργαστούν, θα προσπαθήσουν να προωθήσουν την υπόθεση της ανεξαρτησίας απέναντι σε μία άτεγκτη Μαδρίτη: Πάντως, η ατμόσφαιρα τη νύχτα στη Βαρκελώνη έμοιαζε σαν η «απόσχιση» να είχε ήδη επιτευχθεί.
Το ενδεχόμενο μοιάζει προς το παρόν στη σφαίρα του θεωρητικού, ενώ ο νικητής της κάλπης Αρτούρ Μας διαπιστώνει νομιμοποίηση «να προχωρήσουμε» -με το ακόμη πιο ενθουσιώδες CUP να καλεί σε «πολιτική ανυπακοή» και να θέλει διακήρυξη ανεξαρτησίας αμέσως.
Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα της κάλπης της Κυριακής για το Κοινοβούλιο της Καταλονίας, το μπλοκ των κομμάτων «Μαζί για το "ναι"» (JxSi) τερματίζει στο 39,6% ή σε 62 έδρες. Το δεύτερο κόμμα του στρατοπέδου των αυτονομιστών, το αριστερό CUP, τερματίζει στο 8,2% ή σε 10 έδρες.
Από κοινού, τα κόμματα των αυτονομιστών έχουν αποσπάσει 47,8% των ψήφων, δηλαδή λίγο κάτω από το μισό -χάρη όμως στον εκλογικό νόμο (που ευνοεί τις αγροτικές περιοχές), αυτό μεταφράζεται σε συνολικά 72 έδρες στο τοπικό Κοινοβούλιο των 135 εδρών, δηλαδή στην απόλυτη πλειοψηφία.
Τα υπόλοιπα κόμματα, που είναι τα κεντρικά στην ισπανική πολιτική σκηνή, πάτωσαν χάνοντας δεκάδες χιλιάδες ψηφοφόρους. Το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP) υπέστη συγκριτικά ακόμη μεγαλύτερη διαρροή ψηφοφόρων από τους κεντροαριστερούς Σοσιαλιστές, ενώ το «αδελφό κόμμα» του Podemos στην Καταλονία (επίσης στο στρατόπεδο των «ενωτικών») δεν κατέγραψε παρά ένα 9%.
Το αν όλα αυτά λένε κάτι για τη μεγάλη μάχη των γενικών εκλογών του Δεκεμβρίου πρέπει να απαντηθεί μόνο λαμβάνοντας υπόψη ότι η κάλπη στην Καταλονία περιστράφηκε γύρω από το ζήτημα της ανεξαρτησίας.
Η εκλογική συμμετοχή ανέβηκε από τις προηγούμενες κάλπες και κυμάνθηκε περίπου στο 77%. Συνήθως, αυτό το ποσοστό θα είχε μόνο ιστορικό ενδιαφέρον, αλλά φαίνεται πως εδώ επιστρατεύεται για την ερμηνεία της κάλπης: Ενισχύει, σύμφωνα τουλάχιστον με τη Μαδρίτη τα κόμματα που εναντιώνονται στην ανεξαρτησία, το επιχείρημα πως, αν οι κάλπες της Κυριακής ήταν δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία, λιγότεροι από τους μισούς -είτε από όσους πήγαν στην κάλπη είτε από όλους τους καταλανούς ψηφοφόρους- είπαν το «ναι».
Στην παρούσα φάση, οι περισσότεροι παρατηρητές θεωρούν πιθανότερο, όπως μεταξύ άλλων σημειώνει και το Reuters, πως η ορμή του (σχετικά θολού) κύματος υπέρ της ανεξαρτησίας θα μπορούσε να φτάσει, μέσω διαβουλεύσεων με τη Μαδρίτη, σε ενισχυμένη αυτονομία της περιφερειακής κυβέρνησης παρά σε πραγματική απόσχιση.
Σε αρκετές δημοσκοπήσεις έχει φανεί πως ότι οι Καταλανοί θα ψήφιζαν υπέρ της παραμονής στην Ισπανία αν έπαιρναν περισσότερες αρμοδιότητες και -εξίσου σημαντικό- φορολογικές μεταρρυθμίσεις. Για κάποιους ψηφοφόρους την Κυριακή, η ψήφος σε κόμματα του στρατοπέδου των αυτονομιστών ήταν μέσο πίεσης προς αυτήν την κατεύθυνση.
Η μάχη της ερμηνείας της κάλπης
Μετά τη νίκη, ο Αρτούρ Μας (νυν πρόεδρος της Καταλονίας και στην κορυφή του JxSi) είπε πανηγυρίζοντας πως «οι Καταλανοί ψήφισαν υπέρ της ανεξαρτησίας».
«Δεν χαλαρώνουμε. Νικήσαμε με όλους εναντίον μας, και αυτό μας δίνει τεράστια δύναμη και ισχυρή νομιμοποίηση για να προχωρήσουμε αυτό το σχέδιο» είπε, εννοώντας το σχέδιο της ανεξαρτησίας, ενώπιον πλήθος υποστηρικτών του που ανέμιζαν καταλανικές ή ευρωπαϊκές σημαίες. Ισπανική σημαία, φυσικά, δεν υπήρχε.
Η διατύπωση του Μας ήταν μάλλον μετρημένη, σε σύγκριση τουλάχιστον με τα όσα είπε ο Αντόνιο Μπάνιος, επικεφαλής του CUP: «Σήμερα γεννήθηκε η Δημοκρατία» [της Καταλονίας] είπε μετά το κλείσιμο της κάλπης, λέγοντας μάλιστα πως «από αύριο, οι Καταλανοί μπορούν και πρέπει να αγνοούν το ισπανικό Δίκαιο».
Το CUP διαβάζει στο αποτέλεσμα της κάλπης εντολή ακόμη και για άμεση διακήρυξη ανεξαρτησίας -αντί για το στάδιο των 18 μηνών που οραματίζεται ο Μας (και για την Μαδρίτη θεωρείται ούτως ή άλλως ανεδαφικό).
Παρά τη διάσταση απόψεων μεταξύ JxSi και CUP -που επεκτείνεται πέραν του ζητήματος της ανεξαρτησίας στην υπόλοιπη ατζέντα- οι δύο σχηματισμοί μοιάζουν σχεδόν υποχρεωμένοι να υποκύψουν στην τεράστια πίεση που προκαλεί η επικράτηση του αυτονομιστικού στρατοπέδου στην κάλπη και να συνεργαστούν για συγκυβέρνηση.
Η Μαδρίτη από την πλευρά της έχει δείξει επανειλημμένα τις προθέσεις της: Όλη η πολιτική σκηνή απορρίπτει την ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας. Το δημοψήφισμα στο οποίο είχε προχωρήσει ο Μας -«επανάληψη» του οποίου κατάφερε να κάνει τις κάλπες της Κυριακής- είχε υποβαθμιστεί αναγκαστικά σε «συμβουλευτικό», καθώς το ισπανικό Σύνταγμα απαγορεύει δημοψηφίσματα απόσχισης όταν δεν γίνονται σε όλη την επικράτεια.
«Θα υπερασπιστούμε την ενότητα της Ισπανίας» ανέφερε από τη Μαδρίτη ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος Λαϊκού Κόμματος Πάμπλο Κασάδο, λέγοντας πως «η πλειονότητα των Καταλανών καταψήφισε το δημοψήφισμα».
Στην ίδια γραμμή κινήθηκαν και οι Σοσιαλιστές: «Εκείνοι που κέρδισαν σε έδρες δεν κέρδισαν σε ψήφους, και άρα έχασαν το δημοψήφισμα» είπε.
Της ίδιας ανάγνωσης είναι και ο ισπανικός τύπος: «Οι αυτονομιστές κερδίζουν τις κάλπες αλλά χάνουν το δημοψήφισμα» ήταν το πρωί ο τίτλος της κεντροαριστερής El Pais, «η αυτονομία δεν έπεισε τους μισούς Καταλανούς» είχε βάλει τίτλο η κεντροδεξιά Mundo.
Επιμέλεια: Βασίλης Ψυχογιός
Από κοινού, τα κόμματα των αυτονομιστών έχουν αποσπάσει 47,8% των ψήφων, δηλαδή λίγο κάτω από το μισό -χάρη όμως στον εκλογικό νόμο (που ευνοεί τις αγροτικές περιοχές), αυτό μεταφράζεται σε συνολικά 72 έδρες στο τοπικό Κοινοβούλιο των 135 εδρών, δηλαδή στην απόλυτη πλειοψηφία.
Τα υπόλοιπα κόμματα, που είναι τα κεντρικά στην ισπανική πολιτική σκηνή, πάτωσαν χάνοντας δεκάδες χιλιάδες ψηφοφόρους. Το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP) υπέστη συγκριτικά ακόμη μεγαλύτερη διαρροή ψηφοφόρων από τους κεντροαριστερούς Σοσιαλιστές, ενώ το «αδελφό κόμμα» του Podemos στην Καταλονία (επίσης στο στρατόπεδο των «ενωτικών») δεν κατέγραψε παρά ένα 9%.
Το αν όλα αυτά λένε κάτι για τη μεγάλη μάχη των γενικών εκλογών του Δεκεμβρίου πρέπει να απαντηθεί μόνο λαμβάνοντας υπόψη ότι η κάλπη στην Καταλονία περιστράφηκε γύρω από το ζήτημα της ανεξαρτησίας.
Η εκλογική συμμετοχή ανέβηκε από τις προηγούμενες κάλπες και κυμάνθηκε περίπου στο 77%. Συνήθως, αυτό το ποσοστό θα είχε μόνο ιστορικό ενδιαφέρον, αλλά φαίνεται πως εδώ επιστρατεύεται για την ερμηνεία της κάλπης: Ενισχύει, σύμφωνα τουλάχιστον με τη Μαδρίτη τα κόμματα που εναντιώνονται στην ανεξαρτησία, το επιχείρημα πως, αν οι κάλπες της Κυριακής ήταν δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία, λιγότεροι από τους μισούς -είτε από όσους πήγαν στην κάλπη είτε από όλους τους καταλανούς ψηφοφόρους- είπαν το «ναι».
Στην παρούσα φάση, οι περισσότεροι παρατηρητές θεωρούν πιθανότερο, όπως μεταξύ άλλων σημειώνει και το Reuters, πως η ορμή του (σχετικά θολού) κύματος υπέρ της ανεξαρτησίας θα μπορούσε να φτάσει, μέσω διαβουλεύσεων με τη Μαδρίτη, σε ενισχυμένη αυτονομία της περιφερειακής κυβέρνησης παρά σε πραγματική απόσχιση.
Σε αρκετές δημοσκοπήσεις έχει φανεί πως ότι οι Καταλανοί θα ψήφιζαν υπέρ της παραμονής στην Ισπανία αν έπαιρναν περισσότερες αρμοδιότητες και -εξίσου σημαντικό- φορολογικές μεταρρυθμίσεις. Για κάποιους ψηφοφόρους την Κυριακή, η ψήφος σε κόμματα του στρατοπέδου των αυτονομιστών ήταν μέσο πίεσης προς αυτήν την κατεύθυνση.
Η μάχη της ερμηνείας της κάλπης
Μετά τη νίκη, ο Αρτούρ Μας (νυν πρόεδρος της Καταλονίας και στην κορυφή του JxSi) είπε πανηγυρίζοντας πως «οι Καταλανοί ψήφισαν υπέρ της ανεξαρτησίας».
«Δεν χαλαρώνουμε. Νικήσαμε με όλους εναντίον μας, και αυτό μας δίνει τεράστια δύναμη και ισχυρή νομιμοποίηση για να προχωρήσουμε αυτό το σχέδιο» είπε, εννοώντας το σχέδιο της ανεξαρτησίας, ενώπιον πλήθος υποστηρικτών του που ανέμιζαν καταλανικές ή ευρωπαϊκές σημαίες. Ισπανική σημαία, φυσικά, δεν υπήρχε.
Η διατύπωση του Μας ήταν μάλλον μετρημένη, σε σύγκριση τουλάχιστον με τα όσα είπε ο Αντόνιο Μπάνιος, επικεφαλής του CUP: «Σήμερα γεννήθηκε η Δημοκρατία» [της Καταλονίας] είπε μετά το κλείσιμο της κάλπης, λέγοντας μάλιστα πως «από αύριο, οι Καταλανοί μπορούν και πρέπει να αγνοούν το ισπανικό Δίκαιο».
Το CUP διαβάζει στο αποτέλεσμα της κάλπης εντολή ακόμη και για άμεση διακήρυξη ανεξαρτησίας -αντί για το στάδιο των 18 μηνών που οραματίζεται ο Μας (και για την Μαδρίτη θεωρείται ούτως ή άλλως ανεδαφικό).
Παρά τη διάσταση απόψεων μεταξύ JxSi και CUP -που επεκτείνεται πέραν του ζητήματος της ανεξαρτησίας στην υπόλοιπη ατζέντα- οι δύο σχηματισμοί μοιάζουν σχεδόν υποχρεωμένοι να υποκύψουν στην τεράστια πίεση που προκαλεί η επικράτηση του αυτονομιστικού στρατοπέδου στην κάλπη και να συνεργαστούν για συγκυβέρνηση.
Η Μαδρίτη από την πλευρά της έχει δείξει επανειλημμένα τις προθέσεις της: Όλη η πολιτική σκηνή απορρίπτει την ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας. Το δημοψήφισμα στο οποίο είχε προχωρήσει ο Μας -«επανάληψη» του οποίου κατάφερε να κάνει τις κάλπες της Κυριακής- είχε υποβαθμιστεί αναγκαστικά σε «συμβουλευτικό», καθώς το ισπανικό Σύνταγμα απαγορεύει δημοψηφίσματα απόσχισης όταν δεν γίνονται σε όλη την επικράτεια.
«Θα υπερασπιστούμε την ενότητα της Ισπανίας» ανέφερε από τη Μαδρίτη ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος Λαϊκού Κόμματος Πάμπλο Κασάδο, λέγοντας πως «η πλειονότητα των Καταλανών καταψήφισε το δημοψήφισμα».
Στην ίδια γραμμή κινήθηκαν και οι Σοσιαλιστές: «Εκείνοι που κέρδισαν σε έδρες δεν κέρδισαν σε ψήφους, και άρα έχασαν το δημοψήφισμα» είπε.
Της ίδιας ανάγνωσης είναι και ο ισπανικός τύπος: «Οι αυτονομιστές κερδίζουν τις κάλπες αλλά χάνουν το δημοψήφισμα» ήταν το πρωί ο τίτλος της κεντροαριστερής El Pais, «η αυτονομία δεν έπεισε τους μισούς Καταλανούς» είχε βάλει τίτλο η κεντροδεξιά Mundo.
Επιμέλεια: Βασίλης Ψυχογιός
Newsroom ΔΟΛ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλια τα οποία προσβάλουν και θίγουν πρόσωπα θα διαγράφονται.
Ανώνυμα μηνύματα που θα θίγουν επώνυμα άτομα θα διαγράφονται.
Σας προσκαλούμαι σε έναν διάλογο απόψεων και θέσεων για ένα καλύτερο μέλλων της ιδιαίτερης πατρίδος μας.