Οι θετικές και οι αρνητικές κληρονομιές στα εθνικά θέματά μας για το 2018

Η διεθνής σκηνοθεσία

Τo 2018 δεν θα είναι μόνο η χρονιά κατά την οποία η Ελλάς θα αποπειραθεί να αποτινάξει από τους ώμους της τα βάρη της οκταετούς επιτροπείας. Θα είναι και η χρονιά κατά την οποία θα επιχειρήσει να κλείσει εκκρεμότητες δεκαετιών στην εξωτερική πολιτική της, ούτως ώστε να μη βαρύνουν τη μελλοντική πορεία της και να μη μειώνουν τη γεωπολιτική σημασία της στη νέα αρχιτεκτονική της Μεσογείου. Το θέμα είναι «πώς». Παρακολουθώ το πώς κινείται στο παρασκήνιο η κυβέρνηση και θα σας εξηγήσω ποιοι είναι οι κίνδυνοι του εγχειρήματός της, ωστόσο οφείλω εισαγωγικά να αναγνωρίσω δύο πράγματα:

Πρώτον, η απόπειρα της Ελλάδος να αποτινάξει τον ζυγό της κηδεμονίας και να κερδίσει μια κάποια λύση για το χρέος συνδέεται ευθέως -είναι αλληλοεξαρτώμενη- με τη στάση της στα εθνικά θέματα. Χονδρικά, η κυβέρνηση καλείται από συμμάχους-δανειστές να διευκολύνει την ένταξη των χωρών των δυτικών Βαλκανίων σε Ε.Ε. - ΝΑΤΟ (μείωση ρωσικής επιρροής), με αντάλλαγμα τον περιορισμό της επιτροπείας.

Δεύτερον, η παρούσα κυβέρνηση καλείται να διαχειριστεί τόσο τη θετική όσο και την αρνητική κληρονομιά που της άφησαν οι προκάτοχοί της. Θετική κληρονομιά είναι το βέτο του Βουκουρεστίου και οι συμφωνίες που υπέγραψαν Ελλάδα - Αλβανία το 2009 για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών. Αρνητική κληρονομιά είναι η απάθεια διαδοχικών κυβερνήσεων απέναντι στη δράση των ψευτομουφτήδων στη Θράκη (από το 1990), ώστε να απαιτείται σήμερα η σύσταση μικρού εκλεκτορικού σώματος ανάδειξης μουφτή (με γνωμοδοτικό χαρακτήρα). Αρνητική κληρονομιά είναι οι χειρισμοί που έγιναν στο Σκοπιανό μεταξύ 1993-2004.

Η Ενδιάμεση Συμφωνία παγίωσε τα τετελεσμένα σε βάθος χρόνου. Ωστόσο, αν πράγματι η χώρα πρέπει να προχωρήσει παρακάτω, πρέπει να κλείσει όλα τα δευτερεύοντα μέτωπα. Το θέμα είναι -επανέρχομαι- «πώς». Τις τελευταίες ημέρες της χρονιάς παρατηρώ θετικές και αρνητικές εξελίξεις, που μοιάζουν να αποτελούν προϊόν διεθνούς σκηνοθεσίας - δεν κρατάμε εμείς την «μπαγκέτα». Και, όταν δεν την κρατάς, δεν έχεις τον πλήρη έλεγχο. 

Θετικό, π.χ., είναι το ότι ο Ράμα έγινε «περιστερά»: Εδωσε υπηκοότητα στον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο και δέχθηκε να ταφούν οι πεσόντες του '40 με τις τιμές που τους πρέπουν. Εάν όμως δεν τους δω να μας δίνουν πίσω τη συμφωνία για τα 12 μίλια, να υποστέλλουν τη «σημαία» του τσάμικου αλυτρωτισμού και να αναγνωρίζουν εμπράκτως τα δικαιώματα της μειονότητας της Βορείου Ηπείρου, οποιαδήποτε συναίνεσή μας για να ενταχθούν στην Ε.Ε. θα αποτελέσει μείζονα παραχώρηση.

Το εθνικό πλεονέκτημα δεν θα εκποιηθεί για μερικές κινήσεις συναισθηματικής αξίας. Το αυτό ισχύει και για τα Σκόπια: Καλώς να γκρεμίσουν τα αγάλματα, καλώς να αλλάξουν όνομα στο αεροδρόμιό τους, καλώς να διορθώσουν τα βιβλία της Ιστορίας, αλλά στο ΝΑΤΟ -με τέτοιες μικρές κινήσεις που θα τις πάρει ο αέρας την επομένη- δεν νοείται να μπουν - ειδικά αν εμείς πρέπει να αναγνωρίσουμε «μακεδονική εθνικότητα» και ονομασία που δεν θα είναι erga omnes. Τέλος, για τα ελληνοτουρκικά βλέπω από την πλευρά μας προετοιμασία Διεθνούς Δικαστηρίου (Χάγη ή Αμβούργο). Τα πρόσωπα που ήταν στο ΥΠΕΞ το 2003 και ετοίμαζαν την παραπομπή είναι εκεί και σήμερα. Δεν μας τα είχατε πει αυτά! Εστω κι αν εμείς τα διαγνώσαμε εγκαίρως...

Μανώλης Κοττάκης

εφημερίδα "δημοκρατία"