Τουρκικές βουλευτικές εκλογές: Το φιλοκουρδικό HDP σάρωσε σε 14 ανατολικές επαρχίες

Το Κόμμα Δημοκρατίας των Λαών στέρησε την αυτοδυναμία Ερντογάν

Του Θοδωρή Ασβεστόπουλου

Πύρρειο νίκη σημείωσε στις βουλευτικές εκλογές της Τουρκίας το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), αφού μετά από 13 χρόνια διακυβέρνησης της γείτονος χώρας, αναδείχθηκε μεν πρώτο με το 40,86% των ψήφων, αλλά δεν κατάφερε να κερδίσει την αυτοδυναμία.

Το κόμμα του Προέδρου της Δημοκρατίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του Πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου κέρδισε 256 έδρες στην Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση, είκοσι λιγότερες απ’ όσο χρειαζόταν για να σχηματίσει από μόνο του κυβέρνηση.

Με αυτόν τον τρόπο μπήκαν τέλος στα όνειρα του Ερντογάν για συνταγματική αναθεώρηση που θα άλλαζε το πολίτευμα της Τουρκίας από Προεδρευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία σε Προεδρική, που θα σήμανε και τυπική αναβάθμιση του θεσμικού του ρόλου και διεύρυνση των εξουσιών του.

Η πολιτική δύναμη που στέρησε την αυτοδυναμία από το ΑΚΡ δεν είναι άλλη από το Κόμμα Δημοκρατίας των Λαών (HDP), το οποίο μπήκε στην Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση, καταφέρνοντας να ξεπεράσει το όριο του 10% και να αφαιρέσει από το πρώτο κόμμα τις έδρες που χρειαζόταν για μονοκομματική κυβέρνηση.

Το HDP είναι το κόμμα που πρεσβεύει την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των διάφορων εθνοτήτων που διαβιούν εντός της τουρκικής επικράτειας με κυρίαρχη τους Κούρδους. Χάρη στο εκλογικό σύστημα που κατανέμει τις έδρες ανάλογα με τα αποτελέσματα ανά εκλογική περιφέρεια, το φιλοκουρδικό κόμμα κατάφερε να κερδίσει δύο έδρες περισσότερες από το Κόμμα Εθνικής Δράσης του Ντεβλέτ Μπαχτσελί παρά το ότι συγκέντρωσε 3,3% παραπάνω στην τουρκική επικράτεια.

Τα τελικά αποτελέσματα των τουρκικών βουλευτικών εκλογών

Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP): 40,86% – 256 έδρες, Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP) 25,06% – 132 έδρες, Κόμμα Εθνικής Δράσης (MHP) 16,37%- 80 έδρες, Κόμμα Δημοκρατίας των Λαών (HDP) 13,07% – 82 έδρες.

Χαρακτηριστική είναι η πολιτική γεωγραφία της Τουρκίας που παραμένει ουσιαστικά ίδια με τις προηγούμενες εθνικές εκλογές. Το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα που ιδρύθηκε από τον Κεμάλ Ατατούρκ και υπερασπίζεται τον κοσμικό χαρακτήρα του τουρκικού κράτους, πρώτευσε στις εκλογικές περιφέρειες στην Ανατολική Θράκη και τα παράλια του Αιγαίου που βρίσκονται γεωγραφικά και πολιτισμικά πιο κοντά στην Ευρώπη.

Το HDP αναδείχθηκε πρώτο στις 14 περιφέρειες ανατολικά – νοτιοανατολικά. Το Κόμμα Εθνικής Δράσης πήρε την πρωτιά σε μία περιφέρεια (Οσμανιγιέ) και σε όλες τις υπόλοιπες περιφέρειες κέρδισε το ΑΚΡ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στην νοτιοανατολικότερη περιφέρεια της Τουρκίας, το Χακάρι, το φιλοκουρδικό κόμμα απέσπασε το ανεπανάληπτο ποσοστό 87,57%! Ασύλληπτα είναι επίσης τα ποσοστά του στο Σιρνάκ (86,18%), στο Ντιγιαρμπακίρ (79,82%), στο Βαν (74,17%), στο Μαρντίν (74,12%) και αλλού.

Οι εκτιμήσεις του καθηγητή Ιωάννη Μάζη

Μιλώντας στο ΚΑΝΑΛΙ 1 για τα αποτελέσματα των τουρκικών βουλευτικών εκλογών, ο καθηγητής Γεωπολιτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννης Μάζης, υποστήριξε ότι η Τουρκία μπαίνει σε μία περίοδο όπου θα ακολουθήσουν σημαντικές κοινωνικές, πολιτικές αλλά και γεωστρατηγικές ανακατατάξεις.

«Η τουρκική κυβέρνηση θα βασιστεί στον κορμό του ισλαμικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), το οποίο αφού χάνει την αυτοδυναμία θα πρέπει να συνεργαστεί με κάποιο από τα υπόλοιπα τρία κοινοβουλευτικά κόμματα.

Όπως δείχνουν τα πράγματα βολιδοσκοπείται το Κόμμα Εθνικής Δράσης (ΜHP), το πολιτικό μόρφωμα που περιλαμβάνει τα φασιστικά στοιχεία των “Γκρίζων Λύκων”. Το σενάριο αυτό δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στην όποια δημοκρατική προσπάθεια της Τουρκίας, αλλά και εσωτερικές ανησυχίες ιδιαίτερα στη συνειδητοποιημένη για πρώτη φορά ως προς τον όγκο και τη δύναμη της κοινωνική – εθνοτική ομάδα των Κούρδων», είπε ο κ. Μάζης.

Όπως σημείωσε, σε περίπτωση που συσταθεί κυβέρνηση συνεργασίας ΑΚΡ – ΜHP, αυτή θα είναι εξαιρετικά εχθρική προς τους Κούρδους, κάτι που θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις, οι οποίες θα έχουν ισχυρές συνέπειες αν συνυπολογίσουμε την ρευστή κατάσταση στη Μέση Ανατολή όπου η Τουρκία υποβοηθά το Ισλαμικό Κράτος και εναντιώνεται στις κουρδικές προσπάθειες επιβίωσης στη Συρία.

Οι επιπτώσεις στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις

Σχετικά με τις εξελίξεις στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας ο κ. Μάζης πρόσθεσε: «Το πρώτο συμπέρασμα που βγαίνει το οποίο και τονίζω από το 2002 επανειλημμένα, σε ότι αφορά τις διαπραγματεύσεις της Αθήνας και της Λευκωσίας με την Άγκυρα, είναι ότι δεν θα πρέπει να σπεύδουμε σε διευθετήσεις οριστικής μορφής.

Στις οριστικές διευθετήσεις κυρίαρχη θέση έχει το Κυπριακό. Αυτή τη στιγμή η κυπριακή πολιτική ηγεσία πρέπει να αντιληφθεί ότι μια τελική μορφοποίηση της Μέσης Ανατολής όπου θα αναδείξει μία τελείως διαφορετική Τουρκία, η οποία θα έχει πολύ περισσότερες υποχρεώσεις και δεσμεύσεις προς το περιβάλλον της και θα είναι εξαιρετικά πιο αδύναμη απ’ ότι ήταν, θα συμφέρει και την οποιαδήποτε συζήτηση.

Πρέπει να κινητοποιήσουμε και τη δική μας εξωτερική πολιτική επιτέλους έναντι της Τουρκίας, η οποία συνήθως εξωτερικεύει τις αντιδράσεις από τα ανοικτά μέτωπα που έχει στο εσωτερικό της, τακτική που δεν είναι σωστή. Πιστεύω πως δικαιώνομαι όταν λέω “ο Θεός να μου κόβει μέρες και να δίνει χρόνια στον Νταβούτογλου”», .

Οι σχέσεις Άγκυρας – Κούρδων

«Τα τελευταία χρόνια φαινόταν ότι ο Ερντογάν “τα είχε βρει” με τον ηγέτη των Κούρδων του Ιράκ Μασούντ Μπαρζανί, ο οποίος όμως είναι έξυπνος πολιτικός και δεν έπαψε να πολεμάει με την οικογένεια του στα μέτωπα των Κούρδων της Συρίας, κάτι που δεν πρέπει να μας διαφεύγει.

Τόσο ο Ερντογάν όσο και ο αρχηγός των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών Χακάν Φιντάν είχαν αφήσει να δημιουργηθεί ένα κλίμα συνεννόησης με τους Κούρδους, ένα σχέδιο που με τις τελευταίες εξελίξεις τινάζεται στον αέρα», είπε ολοκληρώνοντας ο κ. Μάζης.

e-kanaliena.gr