Τιμητικές εκδηλώσεις στη Ρουμανία για τον Ηπειρώτη ευεργέτη Ευαγγέλη Ζάππα

"Οι Ρουμάνοι για τον Ζάππα"

Ελληνική έκδοση

Εκδόσεις Ομόνοια,  Βουκουρέστι, 2015, 128 σελ.+16 σελ. με έγχρωμες εικόνες

Πρόλογος Γεώργιος  Ι. Δολιανίτης

Μετάφραση στα ελληνικά : Αλεξάνδρα Λουίζου, Ştefan Petrescu

Στις Εκδόσεις Ομόνοια κυκλοφόρησε πρόσφατα ένας τόμος αφιερωμένος στη μνήμη του ευεργέτη Ευαγγέλη Ζάππα (1800-1865), από το θάνατο του οποίου συμπληρώνονται τις 19 Ιουνίου 150 χρόνια. 

Γεννήθηκε στην ´Ηπειρο και μετά το ξέσπασμα της Επανάστασης, συμμετείχε στις μάχες που πραγματοποιήθηκαν στην Πελοπόννησο. Το 1824 του απονεμήθηκε η διάκριση του Αρχάγγελου Μιχαήλ. Γύρω στο 1831 ήρθε στη Βλαχία, όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο δημητριακών και με την εκμίσθωση μοναστηριακών κτημάτων. 

Χάριν στο επιχειρηματικό πνεύμα και στην εργατικότητά του επιτυγχάνει σε σύντομο χρονικό διάστημα να συγκεντρώσει μια τεράστια για εκείνη την εποχή περιουσία. Ο Ζάππας ανήκει – μαζί με τον Απόστολο Αρσάκη και Παναγή Χαροκόπο -  στη χρυσή  «στοά» των Ελλήνων ευεργετών που έζησαν και διακρίθηκαν στη ρουμανική γη, η γενναιδωρία των οποίων στράφηκε τόσο προς τη θετή, όσο και προς τη μητέρα πατρίδα.

Ο τόμος περιλαμβάνει μια επιλογή μελετών των Ρουμάνων ειδικών, που επισημαίνουν τις κύριες συντεταγμένες της δραστηριότητας του Ζάππα: α)ιδρυτής των  «Ολυμπίων» (που έγιναν στην Αθήνα το 1859, 1870, 1875, 1888-1889), β) η σχέση του με την Ρουμανική Ακαδημία (ιδρυτικό μέλος της Ρουμανικής Λογοτεχνικής Εταιρείας, 1866, που μετονομάστηκε σε  Ρουμανική Ακαδημαϊκή Εταιρεία και έπειτα σε Ρουμανική Ακαδημία), γ) η πολλαπλή φιλανθρωπική δράση του. Τα κείμενα που ανήκουν στον Dan Popper (πρ. Γενικό γραμματέα της Ρουμανικής Ολυμπιακής Επιτροπής), στον αείμνηστο ακαδημαϊκό Virgil Cândea, στην ολυμπιονίκη Mihaela Peneş-Lipetz, καθώς και στον δημοσιογράφο Horia Alexandrescu  επιμένουν στη συμβολή του Ζάππα στην αναβίωση των Διεθνών Ολυμπιακών Αγώνων του 1896. 

Η μελέτη της Dorina N. Rusu  σκιαγραφεί το πορτρέτο του Ζάππα ως πρωτεργάτη και χορηγού μερικών σημαντικών πολιτιστικών σχεδίων όπως η σύνταξη της γραμματικής και του λεξικού της ρουμανικής γλώσσας,  η στήριξη των μεταφράσεων των κλασικών της Αρχαιότητας. Μνημονεύεται η πρώιμη ιστορία της Ρουμανικής Ακαδημίας, που έφερε φόρο τιμής στον «αείμνηστο και αξιόλογο Ευαγγέλη Ζάππα», στον οποίο έφτιαξε και προτομή. Η πρωτοβουλία του Ζάππα για τη σύσταση των «Ολυμπίων» καθώς και τα διαβήματα που έγιναν πριν από την διοργάνωσή τους, αλλά και η πορεία από τη Ρουμανική Λογοτεχνική Εταιρεία στη Ρουμανική Ακαδημαϊκή Εταιρεία αποτελούν το κύριο θέμα των κειμένων που υπογράφει ο Nicolae Postolache,  συγγραφέας δύο σημαντικών έργων αφιερωμένων στον Ευαγγέλη Ζάππα το 1996 και το 2004. Η φιλανθρωπική δραστηριότητα (ιδρυτής σχολείων, κτήτορας εκκλησιών κ.ά.) παρουσιάζεται από το πρ. καθηγητή  Gheorghe I. Drăgulin.

Η πλούσια βιβλιογραφία, αν και επιλεκτική, δείχνει το σταθερό ενδιαφέρον των Ρουμάνων ειδικών για τον Ευαγγέλη Ζάππα, εμβληματική προσωπικότητα των δύο πατρίδων του.

Στον πρόλογο, ο κ. Γεώργιος Ι. Δολιανίτης, ιδρυτής και διευθυντής της ομώνυμης Βιβλιοθήκης στην Αθήνα, παρουσίαζει το ιστορικό των «Ολυμπίων», από τον Ρήγα Βελεστινλή, τον πρώτο που χρησιμοποίησε τον όρο σε μετάφρασή του από τον Metastasio, στον Ευαγγέλη Ζάππα. Παράλληλα, υπογραμμίζεται  η στήριξη του Ζάππα και η καθοριστική συμβολή των «Ολυμπίων» που ίδρυσε, στην αναβίωση των Διεθνών Ολυμπιακών Αγώνων του 1896.

Η έκδοση έγινε με την ευγενική χορηγία του κ. Γεωργίου Ι. Δολιανίτη, Εκπαιδευτικό και πρ. Σχολάρχη.  Ο τόμος θα παρουσιαστεί Σάββατο, 30 Μαίου, ώρα 18:30 στο Μουσείο της πόλης του Βουκουρεστίου (Μεγάρο Σούτσου), όπου θα γίνουν τα εγκαίνια της ´Εκθεσής Τεκμηρίων από τη Βιβλιοθήκη Γ. Ι. Δολιανίτη για τα «Ολύμπια» του Ευαγγέλη Ζάππα.

Οι Ρουμάνοι για τον Ζάππα:

«Ο Ευαγγέλης Ζάππας, τον οποίο η Ρουμανική Ακαδημία διατηρεί στην προνομιακή στοά των ευεργετών της, ... είναι  μια εξέχουσα προσωπικότητα στη σύγχρονη αναγέννηση του ύψιστου θεσμού αδελφοσύνης και επικοινωνίας του ευρωπαϊκού Κόσμου από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα: τους Ολυμπιακούς Αγώνες.»

 Ακαδ.Virgil Cândea               

«Ο Ευαγγέλης Ζάππας ανήκει και στις δύο ‘πατρίδες’ του, την Ελλάδα και τη Ρουμανία, τις οποίες αγάπησε εξίσου, αλλά και σε ολόκληρο τον βαλκανικό χώρο, τον οποίο σημάδεψε με την παρουσία και το έργο του.»

Dan Popper                   

 

Το όνομα του Ευαγγέλη Ζάππα «θα μείνει για πάντα χαραγμένο με χρυσά γράμματα στην Ιστορία της Ρουμανικής Ακαδημίας.»

Dorina Ν. Rusu                   

«Ο Ζάππας υπήρξε αγγελιοφόρος της ειρήνης και της φιλίας όλων των λαών του κόσμου.»

 Nicolae Postolache      

Το εξώφυλλο του βιβλίου 

 

www.giannena-e.gr


• Με ένα πολυήμερο πολιτιστικό πρόγραμμα τιμήθηκε στο Βουκουρέστι η 150ή επέτειος του θανάτου, του μεγάλου Ηπειρώτη εθνικού ευεργέτη και πρώτου οραματιστή της ανασύστασης των Ολυμπιακών Αγώνων στον 19ο αιώνα, Ευαγγέλη Ζάππα. Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, την πρωτοβουλία είχε η «Βιβλιοθήκη Γεωργίου Δολιανίτη» και την γενική επιμέλεια των εκδηλώσεων η Ρουμάνα ελληνίστρια και πανεπιστημιακός Έλενα Λαζάρ. 

Το «παρών» έδωσαν από την Ελλάδα ο πρ. Πρέσβης στο Βουκουρέστι Γ. Πουκαμισάς, ο πρ. Υπουργός Ανδρέας Ζαΐμης,  ο Γεν. Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης - Αρεοπαγίτης ε.τ. Λέανδρος Ρακιντζής, η ολυμπιονίκης - Αντιπεριφερειάρχης της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης Βούλα Πατουλίδου, ο Δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας Ευθ. Κοτζάς, ο Αντιπρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής & Εξωτερικής Πολιτικής, καθηγητής Θάνος Βερέμης, ο πρ. Πρόεδρος της Επιτροπής Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων Ιωάννης Δομάγερ, ο σύμβουλος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Αθλητικών Οικονομολόγων & Στελεχών Κώστας Κατσιγιάννης,  ο Πρόεδρος της Ο.Ε. “NOTOS 2015” της Ελληνικής Φιλοτελικής Εταιρείας Γ. Σπάθης και ο διευθυντής του Αθλητικού Μουσείου του Υπουργείου Παιδείας-απόγονος της Οικογένειας Ζάππα  Δημήτρης Μποντικούλης, που εκπροσώπησε το Ευρωπαϊκό Κέντρο Τέχνης (EUARCE) της Ελλάδος. 

Το πρόγραμμα περιελάμβανε επίσημη φιλολογική εκδήλωση στην Ακαδημία Βουκουρεστίου, έκθεση ιστορικών ντοκουμέντων και ενθυμημάτων στo αρχοντικό Σούτζου στο Βουκουρέστι, επίσκεψη στο Μπροστένι της Γιαλομίτσας με φιλοξενία του τοπικού Δήμαρχου και επιμνημόσυνη δέηση στον τάφο του Ζάππα, πλάι στο ναό του Ευαγγελισμού -που οικοδόμησε ο ίδιος- και τιμητική δεξίωση στην Ελληνική Πρεσβεία του Βουκουρεστίου.

ΠΡΩΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ