Σελίδες

Δευτέρα 18 Απριλίου 2016

Ο ελληνοδιδάσκαλος και αγωνιστής Γρηγόρης Ευθ. Μάσσιος

Να γνωρίσουμε τους επιφανείς Βορειοηπειρώτες αγωνιστές: o ελληνοδιδάσκαλος και αγωνιστής Γρηγόρης Ευθ. Μάσσιος
Γεννήθηκε στο Αλύκο το 1890 και αποφοίτησε το 1905 την Αστική Σχολή του Αλύκου λαμβάνοντας το «απολυτήριον» Διδασκάλου από τον εξαίρετο  δάσκαλο και διευθυντή παπα-Βαγγέλη. Την περίοδο 1905-1908 υπηρετεί δάσκαλος στο Αλύκο και τα σχολικά έτη 1908-1910 στο Συρακάτι.
Το σχολικό έτος 1911-1912 ο Γρηγόρης εγγράφει στην Πρώτη τάξη της Ζωσιμαίας Σχολής.  Όταν τελείωσε τη Ζωσιμαία διορίστηκε αμέσως δάσκαλος στο Αλύκο και εν συνέχεα σε άλλα χωριά της περιοχής, όπως στο ελληνικό σχολείο του Δελβίνου, στο Λαζάτι, στο Κακοδίκι.
Από τα Μητρώα των δασκάλων Βορείου Ηπείρου του σχολικού έτους 1925-1926 που υπηρετούσε στο Δέλβινο γράφει: «Παρετήθη κατ’ όπιν λυπηρού επεισοδίου μετά ινός Αλβανού διδασκάλου». Επίσης κατά στο σχολικό έτος 1927-1928, που υπηρετούσε στο Κακοδίκι, στις παρατηρήσεις γράφει: «Επαύθη υπό των αλβανικών αρχών την 20.09.1927 (δηλαδή ύστερα από είκοσι μέρες) και το σχολείο έμεινε κλειστό το έτος 1927-1928»
Ο παθιασμένος δάσκαλος δίδασκε με αγάπη και αφοσίωση στα Ελληνόπουλα στην ξακουστή συνοικία  Λάκκα του Δελβίνου, την όμορφη Ελληνική γλώσσα  και την ένδοξη ιστορία του Ελληνικού γένους. Ανέπτυξε  μια ξεχωριστή εθνικοπολιτιστική δραστηριότητα συγκροτώντας, μαζί με τους μαθητές του, ένα καλλιτεχνικό πρόγραμμα πλούσιο με πατριωτικά τραγούδια. Παρέλασαν στους δρόμους της πόλης κι έδωσαν παραστάσεις ανεβάζοντας το ηθικό  των Ελλήνων της πόλης. Αυτά εξόργισαν τους αλβανοδιδάσκαλους και τις αρχές με αντίχτυπο στις 28 Φεβρουαρίου 1926, μετά από επεισόδια, να τον απελάσουν  με την κατηγορία: «είναι πολύ ζωηρός  και μετέχει εις οργανώσεις αντιαλβανικές».
“Folshqip” (Μίλα αλβανικά) του έλεγαν από την Διεύθυνση Παιδείας κι αυτός απαντούσε: «Είμαι Έλληνας και η γλώσσα μου είναι η ελληνική».
Διώχτηκε, αλλά δεν πτοήθηκε, υπερήφανος για την καταγωγή του και με το κεφάλι ψηλά συνέχισε τον αγώνα. Στο σχολικό και απεργιακό αγώνα (1933-1935) πρωτοστατεί. Περνούσε από χωριό σε χωριό μπαίνοντας από σπίτι σε σπίτι, καταδικάζοντας με θάρρος το κλείσιμο των ελληνικών σχολείων, αγνοώντας τις συνέπειες.
Για την πατριωτική του δράση, υπέρ ελληνικής παιδείας, θρησκευτικών ελευθεριών και κοινωνικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον Γρηγόρη και πολλούς άλλους Ελληνοδιδασκάλους, ιερείς και προκρίτους τους φυλάκισαν και  εξόρισαν στο Ελμπασάν.
Το σχολικό έτος 1935-36 διορίζεται ξανά δάσκαλος στο ελληνικό σχολείο της Λάκκας. Ο δάσκαλος πατριώτης συνεχίζει να διδάσκει με πάθος. Ξανά επεισόδια και ξανά απέλαση κι αυτή τη φορά «οριστική». Τον απέλασαν από τον δασκαλικό κόσμο ως ανεπιθύμητο και επικίνδυνο για το αλβανικό κράτος και ως συνδικαλιστή των δασκάλων της πόλης, που διεκδικούσαν δημοκρατικά δικαιώματα.
Στο Δέλβινο, όπου υπηρετούσε, νυμφεύτηκε την Ελένη Μέλλιου (γνωστής και διακριτικής οικογένειας για τα ελληνικά γράμματα και πατριωτικά φρονήματα) με την οποία απέκτησαν 4 παιδιά: τον Κλεάνθη, τον Βύρωνα, την Μυρσίνη και την Τιτίκα.
Το δάσκαλο και αγωνιστή  Γρηγόριο Μάσσιο, όσο κι αν προσπάθησε η κυβέρνηση του βασιλιά Ζώγκου με φυλακή, εξορία, τρομοκράτηση και απελάσεις, ποτέ δεν τον φίμωσαν και ποτέ δεν τον πτόησαν. Το 1937 μεταβαίνει οικογενειακώς  στην Κέρκυρα συνεχίζοντας από κει τον αγώνα για την ελληνική παιδεία των Βορειοηπειρωτών.
Στην Κέρκυρα υπηρέτησε δάσκαλος στα χωριά: Λιαπάδες, Αλεπού και Ποταμό. «Ο Γρηγόρης Μάσσιος ήταν μια από τις λίγες πνευματικές επαναστατικές διδασκαλικές φυσιογνωμίες της περιοχής του Δελβίνου, ο οποίος  με τις ενέργειές του έδινε θάρρος στους καταπιεζόμενους κατοίκους της περιοχής και τους αναπτέρωνε το ηθικό τους», γράφει ο δάσκαλος Σπύρος Ζ. Παπάς.
Απεβίωσε στις 4.10. 1951, αφήνοντας παρακαταθήκη: «Αγωνιστείτε και διεκδικείστε όσα σας ανήκουν. Έχετε το δίκιο με το μέρος σας», μια παρακαταθήκη που παραμένει πάντα επίκαιρη.

Βασίλης Ιωάννου
Τέως έπαρχος Αλύκου

www.sfeva.gr

1 σχόλιο:

  1. Είναι ένας από του δώδεκα δασκάλους Βορειοηπειρώτες της Λευκής επανάστασης του 1934, που εξορίστηκαν στην Ελμπασάν. Για τιμωρία τους η διαδρομή έγινε επί ποδός, από το Αργυρόκαστρο ως την Ελμπασάν στον προορισμό της εξορίας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σχόλια τα οποία προσβάλουν και θίγουν πρόσωπα θα διαγράφονται.
Ανώνυμα μηνύματα που θα θίγουν επώνυμα άτομα θα διαγράφονται.
Σας προσκαλούμαι σε έναν διάλογο απόψεων και θέσεων για ένα καλύτερο μέλλων της ιδιαίτερης πατρίδος μας.