Σελίδες

Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου 2014

Εντυπώσεις από το τριήμερο συνέδριο για την Ήπειρο στο Πανεπιστήμιο Κύπρου

Ένα συνέδριο στη Λευκωσία, με θέμα τη λογοτεχνία, την ιστορία και τη μουσική παράδοση της Ηπείρου, δεν είναι φαινόμενο σύνηθες. Το έκαναν εφικτό η έμπνευση του τμήματος βυζαντινών και νεοελληνικών σπουδών του πανεπιστημίου της Κύπρου και ειδικότερα του νεοελληνικού σπουδαστηρίου Πετρώνδα, με την επιστασία των καθηγητών Παντελή Βουτουρή και Μαρίνου Πουργούρη αλλά και με την άοκνη εργατικότητα της Ελένης Μπερδούση. 

Σε προηγούμενες αναρτήσεις (ή στον κόμβο του σπουδαστηρίου) μπορεί να δει κανείς το πρόγραμμα του συνεδρίου στο οποίο ξεχωριστοί συγγραφείς όπως ο Σωτήρης Δημητρίου, ο Βασίλης Γκουρογιάννης, ο Γιάννης Καλπούζος αλλά και η γνωστή ευρωβουλευτής Ελένη Θεοχάρους (που υπηρέτησε ως γιατρός στα χωριά της Κόνιτσας) μίλησαν με τους φοιτητές αλλά και με το κοινό που έσπευσε να γνωρίσει σημαντικά πρόσωπα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. 

Η δική μας συνεισφορά, μια γενική επισκόπηση της λογοτεχνίας της Ηπείρου από τον Βηλαρά στον Χριστοβασίλη και από τον Ζαλοκώστα και τον Κρυστάλλη ως τον Μηλιώνη, τον Χατζή και τον Γκανά, αποτύπωσε την αίσθηση ενός χώρου ομιχλώδους νοσταλγίας, απροσδιόριστης ερημιάς αλλά και αληθινής, έντονης ζωής. Ο ηπειρώτικος χώρος, τόπος- σκηνικό αλλά και τόπος- φάσμα, με τα γεγονότα της προσωπικής, της τοπικής και της εθνικής ιστορίας να εισχωρούν στην πλοκή και να φωτίζουν την ψυχοσύνθεση και το ήθος των ανθρώπων, σφραγίστηκε από τη διάζευξη παρελθόν/ παρόν, μια διάζευξη κυρίαρχη και βασανιστική. 

Ο γνήσιος Ηπειρώτης αφηγητής γυρνά διαρκώς προς τα πίσω, επιχειρώντας απεγνωσμένα να γεμίσει τα κενά του αδηφάγου παρόντος. Ωστόσο το ξέρει καλά: ο παραδοσιακός αξιακός κώδικας έχει πια εκλείψει οριστικά. 
Η αναψηλάφηση της μνήμης αφορά πια το ήθος ενός χαμένου κόσμου, η απώλεια του οποίου έχει καταστήσει το τώρα πολύ φτωχότερο, σχεδόν άδειο από νόημα. Με αυτή τη σκληρή επίγνωση οι Ηπειρώτες λογοτέχνες επέτυχαν κάτι που αποτελεί νομίζω ακατάρριπτο επίτευγμα συνολικά της νεοελληνικής λογοτεχνίας: μιλούν για τον αληθινό ελληνικό κόσμο (που είναι ο κόσμος του τραγικού και του ωραίου), με τον πιο αγνό, τον πιο άμεσο τρόπο. 

Κι αυτό τον κόσμο ζήσαμε ειδικά τις όμορφες βραδιές της Λευκωσίας, όταν ένα ξεχωριστό ηπειρώτικο συγκρότημα, οι Λαλητάδες, άρχιζαν να μας ταξιδεύουν στις πιο αληθινές πλευρές της ψυχής μας, αυτής που ξενυχτά με πικρά τραγούδια για τον έρωτα και το θάνατο, μα περήφανα, δωρικά, καθόλου μελοδραματικά. 
Και ίσως αυτή να είναι η διαρκής ομορφιά που θα ενώνει πάντα τη διαγώνιο του εθνικού μας χώρου, από την Ήπειρο στην Κύπρο. Η τραγική συναίσθηση του βίου σε όσους επιλέξαμε να είμαστε Έλληνες. Γιατί Έλληνας δεν γεννιέσαι. Γίνεσαι. Και δεν υπάρχει καλύτερος τόπος για να γίνεις, εκεί, λίγα μέτρα από την πράσινη γραμμή, την ισόβια πληγή μας.

από το προφίλ facebook του Kostas Hatziantoniou.


Το σχόλιο μας: Σηκώνει πολύ κουβέντα η φράση "Έλληνας δεν γεννιέσαι. Γίνεσαι" κρίνοντας ανάλογα από ποια οπτική γωνία τη βλέπεις, σύμφωνα με την ερμηνεία που έδωσε ο κ. Χατζηαντωνίου. Ενδιαφέρουσα απ' όσο ενημερωθήκαμε ήταν και η εισήγηση του νομικού - διεθνολόγου Αχιλλέα Αιμιλιανίδη για το Βορειοηπειρωτικό, την οποία και θα παραθέσουμε σε επόμενη ανάρτηση μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σχόλια τα οποία προσβάλουν και θίγουν πρόσωπα θα διαγράφονται.
Ανώνυμα μηνύματα που θα θίγουν επώνυμα άτομα θα διαγράφονται.
Σας προσκαλούμαι σε έναν διάλογο απόψεων και θέσεων για ένα καλύτερο μέλλων της ιδιαίτερης πατρίδος μας.