Η Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας, είναι μια αυτόνομη δημοκρατία στο νότιο τμήμα της Ουκρανίας, που περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της Χερσονήσου της Κριμαίας, μιας χερσονήσου στο βόρειο μέρος της Μαύρης Θάλασσας. Η πόλη της Σεβαστούπολης είναι μέρος της χερσονήσου, όμως δεν αποτελεί μέρος της αυτόνομης δημοκρατίας.
Στην διάρκεια της ιστορίας της η Κριμαία γνώρισε πολλούς λαούς με πιο σημαντικούς τους Κιμμέριους, τους Έλληνες, τους Βούλγαρους, τους Σκύθες, τους Γότθους, τους Ούνους, τους Χαζάρους, τους Ρώσους, τους Ρωμαίους, τους Βυζαντινούς, τους Τούρκους και τους Μογγόλους. Τον 13ο αιώνα βρέθηκε μερικώς στον έλεγχο των Βενετών και των Γενοβέζων, ενώ τον 15ο αιώνα τουρκικά φύλα έφτασαν στην περιοχή και δημιούργησαν το Χανάτο της Κριμαίας το οποίο διατήρησε, κατά κύριο λόγο, τον έλεγχο της χερσονήσου μέχρι τον 18ο αιώνα.
Έπειτα η περιοχή αποτέλεσε μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και μετέπειτα της της Σοβιετικής Ένωσης. Κατά την διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου η Ναζιστική Γερμανία απέκτησε τον έλεγχο των εδαφών για ένα σύντομο διάστημα, μέχρι να επανέλθει ξανά ο έλεγχός τους στα χέρια των Σοβιετικών. Από το 1991 με την ανεξαρτητοποίηση της Ουκρανίας η Κριμαία αποτελεί μέρος της ως αυτόνομη δημοκρατία.
Η Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας είναι μια αυτόνομη κοινοβουλευτική δημοκρατία μέσα στο έδαφος της Ουκρανικής Δημοκρατίας και κυβερνάται με βάσει του δικού της συντάγματος, που συνδέεται με αυτό της Ουκρανίας.
Πρωτεύουσα και διοικητικό κέντρο της κυβέρνησης της Κριμαίας είναι η πόλη Συμφερόπολη, που τοποθετείται στο κέντρο της χερσονήσου. Η Κριμαϊκή χερσόνησος έχει έκταση 26.200 τετραγωνικά χλμ. και ο πληθυσμός της το 2007 ήταν 1,973,185. Σε αυτόν τον πληθυσμό δεν περιλαμβάνεται η έκταση και ο πληθυσμός της πόλης της Σεβαστούπολης, η οποία το 2007 είχε πληθυσμό 379,200 κατοίκους.
Ετυμολογία
Το όνομα Κριμαία προέρχεται από το όνομα μιας πόλης, του Κιρίμ (Qırım) του σημερινού Στάρυ Κρυμ πρωτεύουσα της κριμαϊκής επαρχίας της Χρυσής Ορδής. Κιρίμ είναι η Κριμαϊκή Ταταρική λέξη για το «λόφος μου» (κιρ – λόφος, -ιμ – μου). Ωστόσο υπάρχουν και άλλες εκδοχές της ετυμολογίας του Κιρίμ. Το ρωσικό Κρυμ είναι ρωσοποιημένη μορφή του Κιρίμ.
Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν την Κριμαία Ταυρίδα (αργότερα Ταυρική), σύμφωνα με το όνομα των κατοίκων της, των Ταύρων.[1] Ο ιστορικός Ηρόδοτος αναφέρει ότι ο Ηρακλής όργωσε αυτή τη γη χρησιμοποιώντας ένα γιγάντιο ταύρο.Σύμφωνα με τους μύθους της ελληνικής μυθολογίας η Ταυρίδα είναι ο τόπος στον οποίο στάλθηκε η Ιφιγένεια μετά τη διάσωσή της (θεά Αρτέμιδα) από την ανθρωποθυσία για την οποία την προόριζε ο πατέρας της Αγαμέμνων. Η θεά έφερε τη νεαρή πριγκίπισσα στην Ταυρίδα και την έκανε ιέρεια στον εκεί ναό της. Ο Ταύρος βασιλιάς Θόας της έδωσε εντολή να θυσιάζει όποιον ξένο προσέγγιζε τις ακτές.
Ιστορία
Πρώιμη ιστορία
Οι πρωιμότεροι κάτοικοι για τους οποίους έχουμε μαρτυρία κατοίκησης ήταν οι Κιμμέριοι, που εκδιώχθηκαν από τους Σκύθες (Ιρανούς) κατά τη διάρκεια του 7ου αι. π.Χ Οι εναπομείναντες Κιμμέριοι οι οποίοι αναζήτησαν καταφύγιο στα βουνά έγιναν αργότερα γνωστοί ως Ταύροι. Σύμφωνα με άλλους ιστορικούς οι Ταύροι ήσαν γνωστοί για τα άγρια τελετουργικά τους και την πειρατεία και ήσαν επίσης οι πρωιμότεροι αυτόχθονες αυτής της γης. Κατά τον 5ο αι. π.Χ αρχαίοι Έλληνες αποικιστές άρχισαν να εγκαθίστανται κατά μήκος της Μάυρης Θάλασσας. Ανάμεσά τους υπήρχαν Δωριείς από την Ηράκλεια Ποντική η οποίοι και Ίωνες από τη Μίλητο που προσορμίστηκαν στη Θεοδοσία και το Παντικάπαιον (αποκαλούμενο επίσης Κιμμέριος Βόσπορος).
Δύο αιώνες αργότερα το 438 π.Χ.. ο Άρχων κυβερνήτης των εποικιστών έλαβε τον τίτλο Βασιλεύς Κιμμερίου Βοσπόρου, ενός κράτους που διατήρησε στενές σχέσεις με την πόλη των Αθηνών, προμηθεύοντάς τη σιτάρι, μέλι και άλλα αγαθά. Ο τελευταίος αυτής της δυναστείας, ο Παιρισάδης ο Ε', πιεζόμενος σκληρά υπό των Σκυθών, έθεσε τον εαυτόν του υπό την προστασία του Μιθριδάτη Στ',, του βασιλέα του Πόντου, το 114 π.Χ Μετά την αυτοκτονία του εξαιτίας της εξέγερσης του γιου του κατά την προσπάθειά του να αναδιοργανώσει τον στρατό του μετά την ήττα του στον Γ΄ Μιθριδατικό πόλεμο, ο γιος του Φαρνάκης Β΄, έλαβε από τον Πομπήιο το βασίλειο του Κιμμέριου Βοσπόρου το 63 π.Χ ως ανταμοιβή για τη βοήθεια που παρέσχε στη ρωμαϊκή δημοκρατία κατά τους πολέμους με τον πατέρα του. Το 15 π.Χ. αποδόθηκε και πάλι στον βασιλέα του Πόντου.
Στους ύστερους αιώνες η Κριμαία έγινε αντικείμενο επιδρομών ή διαδοχικής κατοχής από τους Γότθους το 250, τους Ούννους το 376, τους Βούλγαρους 4ος-8ος αιώνας, τους Χαζάρους 8ος αιώνας, η Κιεβινή Ρωσία (Κιεβάν Ρως) ή Κράτος των Ρως (10ος–11ος αιώνας), η Βυζαντινή αυτοκρατορία το 1016, οι Κιπτσάκ το 1050, και οι Μογγόλοι το 1237. Περί τα μέσα του δέκατου αιώνα η ανατολική περιοχή της Κριμαίας κατακτήθηκε από τον πρίγκιπα Σβιατοσλάβ Α' του Κιέβου και έγινε τμήμα του πριγκιπάτου του Τμουταρακάν. Το 988, ο πρίγκιπας Βλαντιμίρ Α' του Κιέβου είχε επίσης καταλάβει τη βυζαντινή πόλη της Χερσονήσου (σήμερα τμήμα της Σεβαστούπολης) όπου αργότερα μεταστράφηκε στον Χριστιανισμό. Τούτο το ιστορικό γεγονός αποτυπώνει σήμερα ένας εντυπωσιακός καθεδρικός ναός της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Κατά τον 13ο αιώνα η Δημοκρατία της Γένοβας κατέλαβε τις εγκαταστάσεις των Βενετών, κτισμένες κατά μήκος της κριμαϊκής ακτής και εγκαταστάθηκαν στο Τσέμπαλο, τη Σολδαία, το Τσέρκο και την Κάφφα, ελέγχοντας την κριμαϊκή οικονομία και το εμπόριο της Μαύρης Θάλασσας επί δύο αιώνες.
Χανάτο της Κριμαίας: 1441-1783
Ένας αριθμός τουρκικών λαών γνωστοί σήμερα ως Τάταροι της Κριμαίας, κατοίκησαν τη χερσόνησο από τον πρώιμο ήδη μεσαίωνα. Η εθνική ταυτότητα των Τατάρων της Κριμαίας είναι σύνθετη καθώς ενσωματώνει στοιχεία από νομαδικές τουρκικές και ευρωπαϊκές, τους Γότθους της Κριμαίας και τους Γενουάτες καταρχήν), γεγονός που αντανακλάται στην εμφάνιση και τις γλωσσικές διαφορές τους. Ένα μικρόενκλάβιο των Καραϊτών της Κριμαίας, πιθανώς χαζαρικής καταγωγής, αλλά μέλη ιουδαϊκής σέκτας ιδρύθηκε κατά τον 8ο αι.. Το κρατίδιο επιβίωσε ανάμεσα στους άλλους μουσουλμάνους Τατάρους της Κριμαίας κυρίως στην ορεινή περιοχή Τσουφούτ Καλέ (Çufut Qale).
Μετά την καταστροφή της Χρυσής Ορδής από τον Τιμούρ το 1441, οι Τάταροι της Κριμαίας ίδρυσαν ένα ανεξάρτητο Χανάτο της Κριμαίας υπό τον Χάτσι Α' Γκεράι (Hacı I Giray), απόγονο του Τζένγκις Χαν. Αυτός και οι διάδοχοί του βασίλευσαν αρχικά στο Τσουφούτ Καλέ και από την έναρξη του 15ου αι. στο Μπαχτσίσαραϊ (Bakhchisaray).
Οι Τάταροι της Κριμαίας ήλεγχαν τις στέπες που εκτείνονταν από το Κουμπάν ως τον Δνείστερο, ωστόσο, δεν κατάφεραν να ελέγξουν τις εμπορικές πόλεις της Γένοβας. Όταν οι Τάταροι της Κριμαίας ζήτησαν βοήθεια από την Οθωμανική αυτοκρατορία, εκείνη ανταποκρίθηκε με εισβολή στις γενουατικές πόλεις, την οποία καθοδήγησε ο Γκεντίκ Αχμέντ Πασά το 1475. Οι οθωμανικές δυνάμεις κατέλαβαν την Θεοδοσία και τις άλλες εμπορικές πόλεις υπό τον έλεγχό τους.
Μετά την κατάληψη των γενουατικών πόλεων, ο Οθωμανός σουλτάνος κράτησε τον Μενλί Α' Γκεράι (Meñli I Giray) αιχμάλωτο και τον απελευθέρωσε αργότερα μετά την αποδοχή εκ μέρους του της οθωμανικής επικυριαρχίας επί των Χάνων της Κριμαίας και του επέτρεψε εκείνου και των διαδόχων του να κυβερνήσουν ως υποτελείς πρίγκιπες της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ωστόσο, οι Χάνοι της Κριμαίας διατήρησαν ένα μεγάλο μέρος της αυτονομίας τους ακολουθώντας μόνον τους κανόνες που τους βόλευαν. Ταυτόχρονα ενεπλάκησαν στο δουλεμπόριο με επιδρομές στις γαίες της Ουκρανίας και την αρπαγή σκλάβων για τα σκλαβοπάζαρα.
Κατά την περίοδο 1553–1554, ο Κοζάκος Ντμιτρό Βιτσνεβέτσκι (Dmytro Vyshnevetsky) συγκέντρωσε γύρω του ομάδες Κοζάκων και κατασκεύασε ένα οχυρό προορισμένο να σταματήσει τις επιδρομές των Τατάρων στην Ουκρανία. Με αυτή την πράξη του ίδρυσε στην πραγματικότητα το Ζαποροζιάν Σιχ, το οποίο χρησιμοποίησε ως ορμητήριο για μια σειρά επιδρομών στην κριμαϊκή χερσόνησο και τους Οθωμανούς Τούρκους. Το 1774. Οι Χαν της Κριμαίας υποτάχθηκαν στη ρωσική επιρροή με τη συνθήκη του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή. Το 1783, ολόκληρη η Κριμαία προσαρτήθηκε στη ρωσική αυτοκρατορία.
Ρωσική αυτοκρατορία και εμφύλιος πόλεμος: 1783-1922
_2007.JPG)
_2007.JPG){kind=small}
Ο Κριμαϊκός πόλεμος (1853–1856) κατάστρεψε ένα μεγάλο τμήμα της οικονομικής και κοινωνικής υποδομής της Κριμαίας. Οι Τάταροι της Κριμαίας εγκατέλειψαν μαζικά τις εστίες τους εξαιτίας των συνθηκών που δημιούργησε ο πόλεμος τις διώξεις και τις απαλλοτριώσεις γης. Εκείνοι που επιβίωσαν από το ταξίδι, τον λιμό και τις ασθένειες επανεγκαταστάθηκαν στο Ντομπρουτσά (Dobruja), της Ανατολίας και άλλα τμήματα της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Εντέλει η ρωσική κυβέρνηση αποφάσισε να σταματήσει τη διαδικασία καθώς η ερήμωση της υπαίθρου επέφερε και σημαντική πτώση στις αγροτικές καλλιέργειες.
Κατά τη διάρκεια του Ρωσικού εμφυλίου, η Κριμαία ήταν οχυρό του αντιμπολσεβικικού λευκού στρατού. Στην Κριμαία οι Λευκοί υπό την αρχηγία του Πιοτρ Νικολάγιεβιτς Ράνγκελ (Pyotr Nikolayevich Wrangel) αντιστάθηκε για τελευταία φορά ενάντιο στον Νέστορ Μάκνο (Nestor Makhno) και τον κόκκινο στρατό το 1920. Μετά τη συντριβή της αντίστασης, πολλοί στρατιώτες και πολίτες διέφυγαν με πλοία στην Κωνσταντινούπολη.
Σοβιετική Ένωση: 1922-1991
Στις 18 Οκτωβρίου, 1921, δημιουργήθηκε η Κριμαϊκή Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία ως τμήμα της ρωσικής ΣΟΣΔ. Ωστόσο, αυτό δεν προστάτεψε τους Τατάρους της Κριμαίας, οι οποίοι αποτελούσαν περίπου το 25% του κριμαϊκού πληθυσμού,[13] από τις διώξεις και τις εκκαθαρίσεις του Ιωσήφ Στάλιν στη δεκαετία 1930.
Οι Έλληνες μια άλλη πολιτισμική ομάδα είχαν ίδια αντιμετώπιση μέσα στη δίνη των πολιτικών εξελίξεων της εποχής. η γη τους χάθηκε στη διαδικασία τηςκολεκτιβοποίησης. Τα σχολεία που δίδασκαν την ελληνική γλώσσα έκλεισαν και η ελληνική λογοτεχνία εξαιτίας κυρίως του γεγονότος ότι οι Έλληνες θεωρούνταν αντεπαναστάτες με ιδιαίτερους δεσμούς προς ένα καπιταλιστικό κράτος όπως ήταν η Ελλάδα και ανεξάρτητοι πολιτισμικά.
Η Κριμαία έζησε δύο σοβαρούς λιμούς στον 20ο αιώνα, τον λιμό του 1921-1922 και τον λιμό του 1932-1933 (Γολοντομόρ).
Κατά τη διάρκεια του Β' Π.Π. Η Κριμαία έγινε ένα από τα πλέον αιματοβαμμένα πεδία μαχών Οι Ναζί στρατηγοί ανυπομονούσαν να κατακτήσουν και να αποικίσουν τη γόνιμη χερσόνησο ως τμήμα της πολιτικής τους για επανεγκατάσταση των Γερμανών στην Αν. Ευρώπη, εις βάρος των Σλάβων. Οι Γερμανοί υπέστησαν σοβαρές απώλειες το καλοκαίρι του 1941 καθώς προσπάθησαν να περάσουν τον στενό ισθμό του Περεκόπ, που συνδέει την Κριμαία με τη σοβιετική ηπειρωτική γη. Οι Γερμανοί κατέλαβαν κατόπιν μετά τη μάχη της χερσονήσου του Κερτς σχεδόν ολοκληρωτικά την Κριμαία εκτός από τη Σεβαστούπολη, η οποία έλαβε μεταπολεμικά την τιμητική ονομασία Ηρωίδα Πόλη.
Η Σεβαστούπολη κράτησε από τον Οκτώβριο του 1941, έως τις 4 Ιουλίου, 1942 όταν τελικά την κατέλαβαν οι Γερμανοί. Από τη 1 Σεπτεμβρίου, 1942, η χερσόνησος διοικείτο ως γενική περιφέρεια της Κριμαίας (Generalbezirk Krim) και υποπεριφέρεια (und Teilbezirk) της Ταυρικής (Taurien) από τον Ναζί γενικό κομμισάριο (Generalkommissar) Άλφρεντ Έντουαρντ Φράουενφελντ (1898–1977), υπό την εποπτεία των τριών διαδοχικών κομμισάριων του Ράιχ (Reichskommissar) για ολόκληρη την Ουκρανία. Παρά τη βαριά τακτική που ακολουθήθηκε και τη βοήθεια των στρατευμάτων της Ρουμανίας και της Ιταλίας τα κριμαϊκά όρη έμειναν ελεύθερο οχυρό της τοπικής αντίστασης μέχρι την ημέρα που ελευθερώθηκε η χερσόνησος από τις δυνάμεις κατοχής.
Το 1944, η Σεβαστούπολη περιήλθε υπό τον έλεγχο στρατευμάτων της ΕΣΣΔ. Η αποκαλούμενη «Πόλη της Ρωσικής Δόξας», άλλοτε γνωστή για την όμορφη αρχιτεκτονική της, είχε καταστραφεί εντελώς και έπρεπε να χτιστεί εκ θεμελίων. Εξαιτίας της μεγάλης σημασίας και του συμβολικού της νοήματος για τους Ρώσους έγινε προτεραιότητα για τον Στάλιν και τη σοβιετική κυβέρνηση, που την αποκατέστησε στο μεγαλείο του παρελθόντος στο ελάχιστο δυνατό χρονικό διάστημα.
Στις 18 Μαΐου 1944 ο πληθυσμός των Τατάρων της Κριμαίας σχεδόν στο σύνολό του εκτοπίστηκε στην εξορία (Sürgün), κυρίως στην κεντρική Ασία από τη σοβιετική κυβέρνηση του Στάλιν ως μορφή συλλογικής τιμωρίας με την κατηγορία της συνεργασίας με τις ναζιστικές δυνάμεις κατοχής.[15] Περίπου το 46% των εκτοπισμένων πέθανε από την πείνα και τις ασθένειες. Στις 26 Ιουνίου του ίδιου έτους αρμενικοί, βουλγαρικοί και ελληνικοί πληθυσμοί εκτοπίστηκαν επίσης στην κεντρική Ασία. Έως το καλοκαίρι του 1944, η εθνοκάθαρση της Κριμαίας είχε ολοκληρωθεί. Το 1967, οι Τάταροι της Κριμαίας παλινόστησαν, αλλά παρέμειναν αποκλεισμένοι από τη νόμιμη επιστροφή στην πατρική τους γη έως τις τελευταίες ημέρες της Σοβιετικής Ένωσης.
Η Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Κριμαίας απεμπολήθη ως καθεστώς στις 30 Ιουνίου, 1945 και έγινε Κριμαϊκή Επαρχία (oblast) της ρωσικής ΣΟΣΔ. Στις 19 Φεβρουαρίου, 1954, η επαρχία μεταβιβάστηκε από τη ρωσική ΣΟΣΔ στη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας. Στο σχετικό διάταγμα αναφέρθηκε ότι η μεταβίβαση έγινε εξαιτίας στενών γεωγραφικών, οικονομικών καιπολιτισμικών δεσμών με την ουκρανική σοβιετική δημοκρατία.[16]
Σε μεταπολεμικά χρόνια έγινε σημαντικό τουριστικό θέρετρο, με ποικίλες τουριστικές εγκαταστάσεις. Τουρίστες κατέφθαναν εκεί από όλες τις γειτονικές χώρες, ιδιαίτερα από τη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας.[8] Επίσης αναπτύχθηκε η εσωτερική υποδομή, η βιομηχανία, ιδιαίτερα γύρω από τους λιμένες του Κερτς και της Σεβαστούπολης και στην πρωτεύουσα τηςς επαρχίας τη Συμφερόπολη. Οι πληθυσμοί των Ουκρανών και των Ρώσων διπλασιάστηκαν, με περισσότερους από 1,6 εκατομμύρια Ρώσους και 626.000 Ουκρανούς να ζουν στη χερσόνησο από το 1989.[8]
Λαμβανομένου υπόψιν ότι στην Κριμαία εδρεύει ο ρωσικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας, η χώρα, σύμφωνα με αρκετούς αναλυτές θα μπορούσε να γίνει ένα νέο θέατρο αντιπαράθεσης ανάμεσα στη Δύση και τη Ρωσία. Μετά την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, το 1991, στην Κριμαία άνθησε η τουριστική βιομηχανία μεγάλο μέρος της οποίας ανήκει σε ρώσους επενδυτές. Η προβολή οικονομικών λόγων, πέραν τωνεθνικιστικών, θα μπορούσαν να αποτελέσουν δικαιολογία μιας νέας προσάρτησης. Η διανομή ρωσικών διαβατηρίων σε χιλιάδες κατοίκους ενισχύει πιθανώς ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Αυτονομία στην ανεξάρτητη Ουκρανία
.jpg)
.jpg){kind=small}
Με την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, η Κριμαία έγινε τμήμα της ανεξάρτητης Ουκρανίας, γεγονός που δημιούργησε εθνοτικής φύσης αδιέξοδο, καθώς ο πληθυσμός εξαιτίας των αλλεπάλληλων εθνοκαθάρσεων είναι στο μεγαλύτερο τμήμα του πολιτισμικά και εθνικά Ρωσικός. Η συγκεκριμένη κατάσταση οδήγησε σε προστριβές και εντάσεις τις σχέσεις Ρωσίας και Ουκρανίας, πολύ περισσότερο εξαιτίας της παρουσίας του ρωσικού στόλου της Μαύρης θάλασσας, ο οποίος αποτελεί θεωρητικά απειλή για την Ουκρανία.
Μετά τη διεξαγωγή του Παν-κριμαϊκού δημοψηφίσματος στις 20 Ιανουαρίου του 1991 η Κριμαϊκή Ομπλάστ μεταμορφώθηκε σε Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Κριμαίας ως τμήμα της Ουκρανικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας ενώ στη Σεβαστούπολη δόθηκε ειδικό status στην Ουκρανία. Στο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, στις 1 Δεκεμβρίου, 1991, 54.19% των κατοίκων από την Κριμαία και 57.07% Από τη Σεβαστόπολη ψήφισαν υπέρ της ουκρανικής ανεξαρτησίας.
Βασισμένο στη θέσπιση νέου συντάγματος από τη Βέρχοβνα Ράντα και το ανάλογο ψήφισμα για την Κριμαία[21] (Verkhovna Rada), το κοινοβούλιο της Κριμαίας, στις 26 Φεβρουαρίου, 1992, μετονόμασε την κριμαϊκή ΑΣΣΔ σε Δημοκρατία της Κριμαίας και διακήρυξε αυτοδιάθεση στις 5 Μαΐου, 1992. Την επομένη πέρασε το πρώτο κριμαϊκό σύνταγμα.
Στις 19 Μαΐου η Κριμαία συμφώνησε να παραμείνει τμήμα της Ουκρανίας και ακύρωσε την προκήρυξη της αυτοδιάθεσης. Έως τις 30 Ιουνίου, οι κομμουνιστές της Κριμαίας πίεσαν την κυβέρνηση του Κιέβου να επεκτείνει το status αυτονομίας της Κριμαίας. Την ίδια περίοδο ο ρώσος πρόεδρος Μπορίς Γιέλτσιν και ο πρόεδρος της Ουκρανίας Λεονίντ Κραβτσούκ συμφώνησαν να διαιρέσουν τον πρώην Σοβιετικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας ανάμεσα στη Ρωσία και το νεοσχηματισθέν Ουκρανικό Ναυτικό.
Στις 14 Οκτωβρίου, 1993, η Κριμαία εγκαθίδρυσε τη θέση του προέδρου της Κριμαίας. Στις 30 Ιανουαρίου 1994 ο Γιούρι Μέσκοβ εκλέχθηκε στη νέα θέση, αλλά σύντομα ήρθε σε σύγκρουση με το κοινοβούλιο. Στις 7 Σεπτεμβρίου το κριμαϊκό κοινοβούλιο κατάργησε τα δικαιώματα του προέδρου, πράξη προς την οποία ο Μέσκοβ απάντησε, απολύοντας και διασκορπίζοντας το κοινοβούλιο και αναγγέλλοντας τον έλεγχό του επί της Κριμαίας τέσσερις ημέρες αργότερα. Στις 17 Μαρτίου 1995 το κοινοβούλιο της Ουκρανίας παρενέβη απορρίπτοντας το κριμαϊκό σύνταγμα και διώχνοντας τον Μέσκοβ από το αξίωμά του. Μετά από ένα προσωρινό σύνταγμα που διήρκεσε από τις 4 Απριλίου 1996 έως τις 23 Δεκεμβρίου 1998, τέθηκε σε ισχύ το παρόν σύνταγμα, αλλάζοντας και το όνομα της περιοχής σε Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας.
Μετά την επικύρωση του Συμφώνου Φιλίας, Συνεργασίας και Συνεταιρισμού του Μαΐου 1997 για τη διάσπαση του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας, οι διεθνείς εντάσεις βαθμιαία αποκλιμακώθηκαν. Με τη συμφωνία η Μόσχα αναγνώρισε τα σύνορα της Ουκρανίας, την εδαφική της ακεραιότητα και αποδέχθηκε την επικυριαρχία της επί της Κριμαίας και της Σεβαστούπολης. Με ξεχωριστή συμφωνία η Ρωσία παρέλαβε το 80% και απέκτησε δικαίωμα χρήσης των στρατιωτικών εγκαταστάσεων στη Σεβαστούπολη με 20ετή εκμίσθωση.
Ωστόσο, υφίστανται αρκετές αμφισβητήσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας σε εδαφικά ζητήματα, ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνεται η ιδιοκτησία ενός φάρου στο ακρωτήριο Σάρυχ. Εξαιτίας του γεγονότος ότι το Ρωσικό Ναυτικό ήλεγχε 77 γεωγραφικά αντικείμενα στη νότια κριμαϊκή ακτή, το κυβερνητικό δικαστήριο της Σεβαστούπολης διέταξε την εκκένωση αυτών των αντικειμένων, πράξη την οποία οι ρωσικές στρατιωτικές αρχές δεν δέχθηκαν να εφαρμόσουν. Από τις 3 Αυγούστου του 2005, ο φάρος ελέγχεται από τον Ρωσικό Στρατό. Αν και έγιναν αρκετές προσπάθειες για την επιστροφή του φάρου σε ουκρανική δικαιοδοσία, όλες ήσαν ανεπιτυχείς.
To 2006 ξέσπασαν αντινατοϊκές διαμαρτυρίες στη χερσόνησο όταν πεζοναύτες του αμερικανικού στρατού έφθασαν στην κριμαϊκή πόλη Φεοντόσιγια για να λάβουν μέρος στη νατοϊκή στρατιωτική άσκηση Sea Breeze 2006, στην οποία συμμετείχε και η Ουκρανία. Οι διαμαρτυρόμενοι υποδέχθηκαν τους πεζοναύτες με οδοφράγματα και συνθήματα. Δύο ημέρες αργότερα η Βερκόβνα Ράντα της Κριμαίας διακήρυξε την Κριμαία «περιοχή ελεύθερη του ΝΑΤΟ». Μετά από αρκετές ημέρες διαμαρτυρίας, οι αμερικανοί πεζοναύτες αποσύρθηκαν από τη χερσόνησο
Το Σεπτέμβριο του 2008, ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Οχρύζκο (Volodymyr Ohryzko) κατηγόρησε τη Ρωσία ότι παρέχει ρωσικά διαβατήρια στον πληθυσμό της Κριμαίας και περιέγραψε την πράξη ως «πραγματικό πρόβλημα» δεδομένης της δεδηλωμένης θέσης της Ρωσίας για στρατιωτική επέμβαση στο εξωτερικό, προκειμένου να προστατευθούν Ρώσοι πολίτες.
Επιστροφή των Τατάρων της Κριμαίας
Ένα άλλο επίκεντρο συγκρούσεων στη χερσόνησο είναι οι διεκδικήσεις γης. Εφόσον οι Τάταροι της Κριμαίας όπως και άλλοι πληθυσμοί εκδιώχθηκαν βίαια τον Μάιο του 1944, άλλοι λαοί, ιδιαίτερα ρωσικής καταγωγής κατέλαβαν τη χερσόνησο και ανέλαβαν τον ιδιοκτησιακό έλεγχο των γαιών οι οποίες ανήκαν προγενέστερα σε Κριμαίους Τατάρους. Μετά την πτώση της ΕΣΣΔ, επετράπη να επιστρέψουν οι Κριμαίοι Τάταροι στην Κριμαία, αλλά υπήρξε διαφωνία και σύγκρουση όταν άρχισαν να ζητούν πίσω τις γαίες που κατασχέθηκαν μετά τον εκτοπισμό τους.
Διοίκηση και πολιτική
Το πολίτευμα της Κριμαίας είναι η κοινοβουλευτική δημοκρατία χωρίς πρόεδρο. Το νομοθετικό σώμα είναι βουλή 100 θέσεων η Βερχόβνα Ράντα της Κριμαίας.
Εκτελεστική ισχύ έχει το Υπουργικό Συμβούλιο επικεφαλής του οποίου είναι ο πρωθυπουργός. Ο πρωθυπουργός διορίζεται ή απολύεται από τη Βερχόβνα Ράντα της Κριμαίας, με την έγκριση του προέδρου της Ουκρανίας. Η κυριαρχία και η λειτουργία της Βερχόβνα Ράντα και του Υπουργικού Συμβουλίου της Κριμαίας καθορίζονται από το σύνταγμα της Ουκρανίας και άλλους ουκρανικούς νόμους, καθώς επίσης από τακτικές αποφάσεις της Βερχόβνα Ράντα της Κριμαίας.
Η δικαιοσύνη αποδίδεται από δικαστήρια που ανήκουν στο δικαστικό σύστημα της Ουκρανίας.
Εκλογές και κόμματα
Παρόλο που δεν είναι επίσημο το αντιπροσωπευτικό σώμα των Τατάρων της Κριμαίας, οι Μετζλί (Mejlis) έχουν δικαίωμα να απευθύνουν παράπονα κακοδιαχείρισης στη Βερχόβνα Ράντα της Ουκρανίας, στη Βερχόβνα Ράντα της Κριμαίας και σε διεθνή σώματα.
Κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών του 2004, η Κριμαία ψήφισε ως επί το πλείστον για τον υποψήφιο Βίκτορ Γιανούκοβιτς (Viktor Yanukovych). Τόσο στις ουκρανικές κοινοβουλευτικές εκλογές του 2006 και του 2007 το Κόμμα των Περιφερειών του Γιανούκοβιτς άντλησε τις περισσότερες ψήφους του από την περιοχή.
Μετά τις κριμαϊκές κοινοβουλευτικές εκλογές του 2006 τα παρακάτω πολιτικά κόμματα αντιπροσωπεύονταν στη Βερχόβνα Ράντα:
- Συνασπισμός "Za Yanukovycha!" (Κόμμα των Περιφερειών και ρωσικός συνασπισμός): 32.55% (44 βουλευτές).
- Κόμμα "Soiuz": 7.63% (10 βουλευτές).
- Εκλογικός συνασπισμός Kunytsyna: 7.63% (10 βουλευτές)
- Κομμουνιστικό Κόμμα της Ουκρανίας: 6.55% (9 βουλευτές).
- Λαϊκό Κίνημα της Ουκρανίας: 6.26% (8 βουλευτές).
- Συνασπισμός Yulia Tymoshenko: 6.03% (8 βουλευτές).
- Συνασπισμός της Λαϊκής Αντιπολίτευσης της Natalia Vitrenko: 4.97% (7 βουλευτές).
- Συνασπισμός της Αντιπολίτευσης "Ne Tak": 3.09% (4 βουλευτές).[37]
Διοικητικές υποδιαιρέσεις
Η Κριμαία υποδιαιρείται σε 25 περιοχές: 14 περιφέρειες και 11 δήμους, επίσημα γνωστές ως «περιοχές που κυβρνώνται από αστικά συμβούλια». Η πόλη της Σεβαστούπολης, ενώ ανήκει στην κριμαϊκή χερσόνησο, διαχωρίζεται διοικητικά από την υπόλοιπη Κριμαία και συγκροτεί έναν από τους δύο ειδικούς δήμους της Ουκρανίας.
Περιφέρειες
|
|
Πόλεις δήμοι
|
|
Μείζονες πόλεις
|
|
Γεωγραφία και κλίμα
Η Κριμαία βρίσκεται στη βόρεια ακτή της Μαύρης Θάλασσας και στη δυτική ακτή της Αζοφικής Θάλασσας και συνορεύει με την επαρχία Χερσόν βόρεια. Αν και βρίσκεται στο νοτιοδυτικότερο τμήμα της κριμαϊκής χερσονήσου, η Σεβαστούπολη διακρίνεται για το ιδιαίτερο καθεστώς της στην Ουκρανία. Η συνολική έκταση της Κριμαίας είναι 26.100 τ.χλμ. (10,038 sq mi).
Η Κριμαία ενώνεται με την ενδοχώρα με τον εύρους 5–7 χιλιομέτρων ισθμό του Περεκόπ. Στο ανατολικό άκρο βρίσκεται η Χερσόνησος Κερτς, στο αντίθετο άκρο από τη Χερσόνησο Ταμάν στη ρωσική ηπειρωτική γη. Μεταξύ των χερσονήσων Κερτς και Ταμάν βρίσκεται το Στενό του Κερτς, εύρους 3–13 χιλιομέτρων, που συνδέει τα νερά της Μαύρης θάλασσας με την Αζοφική.
Η κριμαϊκή ακτογραμμή διακόπτεται από αρκετούς κόλπους και λιμένες. Αυτοί οι λιμένες βρίσκονται δυτικά του ισθμού του Περεκόπ στον Κόλπο του Καρκινίτ. Νοτιοδυτικά βρίσκονται ο ανοικτός Κόλπος του Καλαμίτα, οι λιμένες της Ευπατορίας και της Σεβαστούπολης. Βόρεια βρίσκεται ο Κόλπος του Αραμπάτ του ισθμού του Κερτς, επίσης Γενίκαλε, και νότια ο Κόλπος της Κάφα ή Θεοδοσία, με τον ανάλογο λιμένα.
Η νοτιοανατολική ακτή καλύπτεται σε απόσταση 8–12 χιλιομέτρων με μια οροσειρά, τα Κριμαϊκά Όρη.[39] Η συγκεκριμένη ακολουθείται από μια δευτερεύουσα μικρότερη σε ύψος οροσειρά. Το 75% της υπόλοιπης χερσαίας έκτασης συντίθεται από λειμώνες, όντας φυσική προς νότον συνέχεια των ποντικών στεπών. Ο κύριος όγκος των ορέων φθάνει στο υψόμετρο των 600–750 μέτρων, ξεκινώντας από το νοτιοδυτικό άκρο της χερσονήσου το Ακρωτήριο Φιολέντε. Σε αυτό το ακρωτήριο υποτίθεται ότι υπήρχε ναός της Άρτεμης, στον οποίο υπηρετούσε η Ιφιγένεια ως ιέρεια. Επιπλέον, πολυάριθμοι τύμβοι (Κούργκαν) της αρχαίας Σκυθίας είναι διασκορπισμένοι στη στέπα.
Η γη που απλώνεται πέρα από την οροσειρά των κριμαϊκών ορέων συνθέτει εντελώς διαφορετικό τοπίο. Εδώ η στενή λωρίδα της ακτής και οι βουνοπλαγιές είναι σκεπασμένες με πρασινάδα, από το Ακρωτήριο Σάρυχ έως τη Θεοδοσία και είναι γεμάτο θέρετρα, όπως η Αλούπκα, η Γιάλτα, το Γκουρζούφ, η Αλούστα και το Σουντάκ. Στην περίοδο της ΕΣΣΔ τα θέρετρα και οι εξοχικές κατοικίες (ντάτσα) αυτής της ακτής ήταν τόπος διακοπών των μελών του Κόμματος. Στην περιοχή ευδοκιμούν αμπέλια και οπωροφόρα, ενώ σημαντικές ασχολίες είναι η αλιεία και η παραγωγή αιθέριων ελαίων. Ανάμεσα στα πολυάριθμα χωριά των Κριμαίων Τατάρων υπάρχουν πολλά τζαμιά, μοναστήρια, ανάκτορα της ρωσικής αυτοκρατορικής οικογένειας και των ευγενών, όπως και αρχαία αρχαιοελληνικά και μεσαιωνικά κάστρα.
Το μεγαλύτερο τμήμα της Κριμαίας διακρίνεται για το ήπιο ηπειρωτικό κλίμα του εκτός της νότιας ακτής όπου επικρατεί ένα υγρό υποτροπικό κλίμα, εξαιτίας θερμών ρευμάτων της Μαύρης θάλασσας. Τα καλοκαίρια είναι θερμά με μέσο όρο θερμοκρασίας Ιουλίου 28 °C και οι χειμώνες ψυχροί με μέσο όρο θερμοκρασίας Ιανουαρίου -0,3 °C στο εσωτερικό της χώρας. Στις νότιες ακτές ο χειμώνας είναι ηπιότερος με μέσο όρο θερμοκρασίας Ιανουαρίου τους 4 °C. Η βροχόπτωση στα ηπειρωτικά είναι χαμηλή μόνο 400 mm ανά έτος. Ενώ στις νότιες ακτές είναι διπλάσια. Για παράδειγμα η Γιάλτα δέχεται ετησίως 1050 mm.
Τόποι ενδιαφέροντος
- Φωλιά του Χελιδονιού
- Θησαυρός των Σκυθών
- Όρος Μιθριδάτης
- Ανάκτορο Αλούπκα
- Πανόραμα άμυνας της Σεβαστούπολης (1854-1855)
- Ταυρική χερσόνησος
Οικονομία
Οι κύριοι κλάδοι της κριμαϊκής οικονομίας είναι ο τουρισμός και η γεωργία. Οι βιομηχανικές περιοχές βρίσκονται κυρίως στις βόρειες περιοχές της αυτόνομης αυτής δημοκρατίας. Ανάμεσα στις σημαντικές βιομηχανικές πόλεις περιλαμβάνονται ανάμεσα στις άλλες το Ντζανκόι και το Κρασνοπέρεκοπσκ.
Οι σημαντικότερες βιομηχανίες της Κριμαίας σχετίζονται με την παραγωγή τροφίμων, χημικών προϊόντων, τη μηχανουργία, τη μεταλλοτεχνία και βιομηχανίες παραγωγής καυσίμων. Το 65% της συνολικής βιομηχανίας καλύπτουν οι βιομηχανίες παραγωγής τροφίμων, 291 περίπου, με 1002 μικρότερες επιχειρήσεις.
Οι κύριοι κλάδοι της γεωργικής παραγωγής περιλαμβάνουν δημητριακά, λαχανικά, κηπευτικά και ουκρανικό κρασί, ιδιαίτερα στις περιοχές της Γιάλτας και της Μασάντρα. Στις κτηνοτροφικές δραστηριότητες περιλαμβάνονται η εκροφή βοοειδών, η εκτροφή πουλερικών και η εκτροφή αιγοπροβάτων. Ανάμεσα στα προϊόντα της χερσονήσου περιλαμβάνεται το αλάτι, ο πορφυρίτης, ο ασβεστόλιθος και ο σιδηρίτης (στο Κερτς).
Μεταφορές
Σχεδόν όλες οι περιοχές της Κριμαίας ενώνονται μεταξύ τους με δρομολόγια λεωφορείων. Η Κριμαία διαθέτει τη μεγαλύτερη γραμμή (96 km ή 59 mi) τρόλεϊ στον κόσμο, που εκτείνεται από τη Συμφερούπολη έως τη Γιάλτα. Η γραμμή ξεκινά κοντά στη Συμφερούπολη περνά μέσα από τα βουνά στην Αλούστα και από εκεί στη Γιάλτα.
Οι πόλεις Γιάλτα, Θεοδοσία, Κερτς, Σεβαστούπολη, Τσορνομόρσκε και Ευπατόρια συνφδέονται μεταξύ τους δια θαλασσίων οδών. Στην Ευπατόρια και την πολίχνη Μολοτσνόγιε λειτουργεί το σύστημα τραμ. Οι σιδηροδρομικές γραμμές που διατρέχουν την Κριμαία περιλαμβάνουν τη γραμμή Αρεμιάνσκ-Κερτς με σύνδεση Θεοδοσία και τη γραμμή Μελιτούπολη—Σεβαστούπολη (με σύνδεση Ευπατόρια), και συνδέουν επίσης την Κριμαία με την Ουκρανία.
Δημογραφικά στοιχεία
Το 2005, ο συνολικός πληθυσμός της Κριμαίας είναι 1.994.300. Από το 1989 έως 2001, ο πληθυσμός της αυτόνομης δημοκρατίας μειώθηκε κατά 396.795 άτομα, με ποσοστό μείωσης 16.33% από τον πληθυσμό του 1989, παρά την επιστροφή εκτοπισθέντων ομάδων, όπως οι Τάταροι της Κριμαίας. Από το 2001 έως το 2005 ο πληθυσμός μειώθηκε επιπλέον κατά 39.400 άτομα, άλλο ένα 2% δηλαδή από το 2001.
Σύμφωνα με την ουκρανική απογραφή του 2001, ο πληθυσμός της Κριμαίας ήταν 2.033.700.[45] Η εθνική σύνθεση βάσει αυτής της απογραφής είχε ως εξής:
- Ρώσοι: 58.32%
- Ουκρανοί 24.32%
- Τάταροι της Κριμαίας: 12.03%
- Λευκορώσοι: 1.44%
- Τάταροι: 0.54%
- Αρμένιοι: 0.43%
- Ιουδαίοι: 0.22%
Άλλες μειονότητες είναι οι Γερμανοί της Μαύρης Θάλασσας, Ρομά, Βούλγαροι, Πολωνοί, Αζερμπαϊτζανοί, Κορεάτες και Έλληνες.
Η Ουκρανική γλώσσα είναι η μόνη επίσημη γλώσσα σε όλη την επικράτεια και είναι η μόνη κυβερνητική γλώσσα στην Ουκρανία. Στην Κριμαία οι κυβερνητικές υποθέσεις φέρονται εις πέρας κυρίως στη Ρωσική. Προσπάθειες που έγιναν για την επέκταση χρήσης της ουκρανικής στις εκπαίδευση και τις κυβερνητικές υποθέσεις υπήρξε λιγότερο επιτυχής στην Κριμαία απ' ό,τι σε άλλες περιοχές της Ουκρανίας. Άλλη γλώσσα που ομιλείται ευρέως είναι η Κριμαϊκή Ταταρική. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, το 77% των κατοίκων της Κριμαίας δήλωσε τα Ρωσικά ως μητρική γλώσσα. Το 11.4% δήλωσε την Κριμαϊκή Ταταρική ως μητρική και το 10.1% την Ουκρανική[48]
Επί του παρόντος τα 2/3 των μεταναστών στην Κριμαία προέρχονται από την Ουκρανία το 1/5 από την πρώην ΕΣΣΔ και το 1/40 από χώρες εκτός της πρώην ΕΣΣΔ. Τα 3/4 εκείνων που εγκαταλείπουν την Κριμαία μετακινούνται προς άλλες περιοχές της Ουκρανίας ενώ το 1/4 των μεταναστών στρέφεται προς τη Δύση.[48]
Δημογραφικές τάσεις
Ο πληθυσμός της κριμαϊκής χερσονήσου ελαττώνεται διαρκώς με ρυθμό 0.4% ανά έτος. Τούτο είναι ιδιαίτερα εμφανές τόσο στη ρωσική όσο και στην ουκρανική εθνοτική ομάδα των οποίων ο ρυθμός αύξησης μειώνεται ετησίως κατά 0.6% και 0.12% αντίστοιχα. Αντιθέτως ο εθνοτικός πληθυσμός των Τατάρων της Κριμαίας αυξάνεται με ρυθμό 0.9% ανά έτος, γεγονός που μελλοντικά θα προκαλέσει κρίση εθνικής ταυτότητας, μεγαλύτερη από αυτήν που ήδη υφίσταται.
Έλληνες της Κριμαίας
Στην περιοχή της Κριμαίας συναντάται ένας ιστορικός πληθυσμός Ελληνικής καταγωγής, Ορθόδοξων Χριστιανών. Το μέρος του πληθυσμού που χρησιμοποιούσε για γλώσσα την Ελληνική έφερε το όνομα «Ρουμέοι», ενώ το ταταρόφωνο τμήμα τους το όνομα «Ουρούμοι». Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού των Ελλήνων της Κριμαίας υπέστη δραστική μείωση, με αρχή την περίοδο του τέλους του πολέμου μεταξύ της Ρωσίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όταν υποχρεώθηκαν σε έξοδο από την Κριμαία με κύριο προορισμό εγκατάστασης την περιοχή της Μαριούπολης. Στην ίδια περιοχή τις επόμενες δεκαετίες μετακόμισε, εκμεταλλευόμενοι ευνοϊκές ρυθμίσεις της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, και ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων του Πόντου. Το Ουκρανικό κράτος δεν αναγνώρισε τους Έλληνες της Κριμαίας ως «γηγενείς εθνότητες», παρά μόνο τους Τατάρους και τους Καραΐτες, αν και ο πληθυσμός τους προϋπήρχε στην περιοχή.
Από βικιπαίδεια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλια τα οποία προσβάλουν και θίγουν πρόσωπα θα διαγράφονται.
Ανώνυμα μηνύματα που θα θίγουν επώνυμα άτομα θα διαγράφονται.
Σας προσκαλούμαι σε έναν διάλογο απόψεων και θέσεων για ένα καλύτερο μέλλων της ιδιαίτερης πατρίδος μας.