Ο πρόεδρος της Καταλονίας, Αρτούρ Μας, ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι θα διεξαχθεί δημοψήφισμα στις 9 Νοεμβρίου 2014 για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, παρά την αντίθεση της ισπανικής κυβέρνησης που θεωρεί αντισυνταγματική τη διεξαγωγή του. Η ισπανική κυβέρνηση υποσχέθηκε να μπλοκάρει τα σχέδια.
«Συμφωνήσαμε να διοργανώσουμε ένα δημοψήφισμα την επόμενη χρονιά» στις 9 Νοεμβρίου 2014, δήλωσε ο Αρτούρ Μας.
Διπλό θα είναι το ερώτημα: «Επιθυμείτε η Καταλονία να είναι Κράτος;». Στην περίπτωση που ο ψηφοφόρος απαντήσει θετικά, ακολουθεί και δεύτερο: «Θέλετε αυτό το Κράτος να είναι ανεξάρτητο;»
Η συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα τέσσερα καταλανικά πολιτικά κόμματα, όλου του πολιτικού φάσματος (κεντροδεξιά, ρεπουμπλικανική αριστερά, ριζοσπαστική αριστερά και Πράσινοι) ήρθε με διαδικασίες-εξπρές, όπως εξήγησε ο Αρτούρ Μας: «Από Δευτέρα σε Πέμπτη» τόνισε χαρακτηριστικά, θέλοντας με αυτό τον τρόπο να εξηγήσει ότι δεν υπήρξαν πολλά «παζάρια» μεταξύ των κομμάτων.
Η συμφωνία θα πρέπει να επικυρωθεί από τα αντίστοιχα πολιτικά όργανα των κομμάτων. Μοναδική ίσως δυσκολία σε αυτό να υπάρξει στην περίπτωση του αριστερού ERC, δεδομένου ότι το κόμμα επιθυμούσε ένα πολύ πιο άμεσο ερώτημα.
«Το χρονικό διάστημα είναι τέτοιο που θα μας επιτρέψει τη σωστή προετοιμασία και τον καθορισμό του νομικού πλαισίου».
Κάλεσε μάλιστα την κυβέρνηση της Μαδρίτης να ανταποκριθεί σε όλο αυτό: «Αναμένουμε από το ισπανικό κράτος να ανταποκριθεί σε αυτή την ισχυρή πλειοψηφία και τη βούληση του λαού να εκφράσει τη γνώμη του» σημείωσε.
Σφοδρότατες ήταν οι αντιδράσεις, τόσο από την πλευρά της κυβέρνησης, όσο και από το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSOE) της Αντιπολίτευσης. Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Αλμπέρτο Ρουίθ Γκαγιαρδόν, ξεκαθαρίσε ότι το δημοψήφισμα δεν πρόκειται να γίνει.
Σε υψηλούς τόνους και ο εκπρόσωπος του Λαϊκού Κόμματος στην Καταλονία: «Όλοι ξέρουν ότι το δημοψήφισμα δεν θα γίνει, αλλά εμμένουν σε μια φαντασιωση. Όλος αυτός ο κυνισμός θα έχει άδοξο τέλος που απλά θα προκαλέσει μεγαλύτερες κοινωνικές εντάσεις» δήλωσε ο Ενρίκ Μίλο.
Αλλά και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Μαριάνο Ραχόι, σε συνέντευξη που παραχώρησε πρόσφατα στην Εl Pais (και άλλες τέσσερις ευρωπαϊκές εφημερίδες) είχε υπενθυμίσει ότι το Σύνταγμα δεν επιτρέπει κανενός είδους δημοψηφίσματος, όπως αυτό που πρόκειται να γίνει στη Σκοτία.
«Ποτέ στην ιστορία η Καταλονία και η Ισπανία έζησαν χωριστά. Οι δεσμοί που μας ενώνουν είναι πολλαπλοί: προσωπικοί, ιστορικοί, εμπορικοί. Και η θέση μου στο θέμα αυτό είναι ξεκάθαρη.»
Οι σοσιαλιστές θεωρούν ότι το ζήτημα της Καταλονίας μπορεί να επιλυθεί στο πλαίσιο μιας συνταγματικής αναθεώρησης και στην κατεύθυνση μιας πιο ομοσπονδιακής Ισπανίας.
To Σύνταγμα της Ισπανίας υιοθετήθηκε το 1978, τρία χρόνια μετά τον θάνατο του Φράνκο. Το Σύνταγμα εγκρίθηκε με δημοψήφισμα, όπου το 88% ψήφισε υπέρ.
Τι λένε οι δημοσκοπήσεις
Το διάστημα μέχρι να γίνει τελικά το δημοψήφισμα είναι σχεδόν 12 μήνες, κατά συνέπεια πολλά μπορεί να έχουν συμβεί. Ωστόσο, οι τελευταίες μετρήσεις που έχουν γίνει δείχνουν ότι η πλειονότητα των Καταλανών επιθυμεί να εκφράσει τη γνώμη του σε ένα δημοψήφισμα, αλλά για το θέμα της ανεξαρτησίας το ζήτημα είναι πιο περίπλοκο.
Σε έρευνα του περασμένου Ιουνίου από το Κέντρο Κοινωνιολογικών Ερευνών προέκυπτε ότι ένα 40% τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας, ωστόσο, ένα ποσοστό περίπου 42% εξέφραζε την άποψη ότι η Καταλονία μπορεί να αποκτήσει μεγαλύτερη αυτονομία (25,6%) ή να παραμείνει το ισχύον καθεστώς (17,6%).
Σε έρευνα για λογαριασμό της El Pais που έγινε πριν από λίγες μέρες η πλειοψηφία ήταν και πάλι υπέρ της απόσχισης, σε περίπτωση που το ερώτημα ήταν άμεσο, δηλαδή είχε τη μορφή «ανεξαρτησία ή παραμονή στο σημερινό πλαίσιο».
Αντίθετα, η ανεξαρτησία έχανε την πλειοψηφία, σε περίπτωση που το ερώτημα έδινε στους πολίτες και την επιλογή μιας τρίτης οδού, ενδεχομένως μεγαλύτερης αυτονομίας στο πλαίσιο της Ισπανίας.
Οι διαφορές μεταξύ καταλανικού και σκωτσέζικου δημοψηφίσματος
Οι εξελίξεις στην Καταλονία, όπως ήταν αναμενόμενο, έφεραν στην επιφάνεια το αντίστοιχο θέμα που έχει προκύψει στη Σκωτία, όπου επίσης θα γίνει δημοψήφισμα στις 18 Σεπτεμβρίου 2014 με το ερώτημα της ανεξαρτησίας.
Ωστόσο, υπάρχουν και διαφορές. Στην περίπτωση της Βρετανίας η απόφαση ελήφθη μετά από συμφωνία μεταξύ της κυβέρνησης Κάμερον και του επικεφαλής της κυβέρνησης της Σκοτίας Αλέξ Σάλμοντ. Με αυτό τον τρόπο Λονδίνο και Εδιμβούργο δεσμεύθηκαν να σεβαστούν το αποτέλεσμα, είτε είναι υπέρ της ανεξαρτησίας είτε κατά.
Η δεύτερη διαφορά είναι ότι ακόμα και το ερώτημα στο οποίο θα κληθούν να απαντήσουν οι Σκωτσέζοι ήταν προϊόν διαβούλευσης και μέρος της συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών.
Ο επικεφαλής της κυβέρνησης της Σκωτίας επιθυμούσε να τεθεί ένα ερώτημα με τρεις εναλλακτικές: ανεξαρτησία, περισσότερη αυτονομία, διατήρηση του υπάρχοντος πλαισίου.
Ωστόσο, υποχώρησε δεχόμενος το ερώτημα να είναι απλό, άμεσο και ξεκάθαρο: «Εσείς συμφωνείτε ότι η Σκωτία πρέπει να είναι ανεξάρτητη χώρα; Ναι/Όχι».
Μάλιστα οι δύο πλευρές ανέθεσαν σε μια εταιρεία ερευνών να εξετάσει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά αυτού του ερωτήματος και κυρίως το πώς η διατύπωσή του θα είναι πράγματι απλή, άμεση και ξεκάθαρη χωρίς να κατευθύνει τον ψηφοφόρο στη μία ή την άλλη κατεύθυνση.
Τελικά, η οριστική διατύπωση στην οποία θα απαντήσουν οι Σκοτσέζοι στις 18 Σεπτεμβρίου 2014 είναι η εξής: «Should Scotland be an independent country?» (Πρέπει η Σκωτία να είναι ανεξάρτητη χώρα;)
Απόστολος Ρουμπάνης
Newsroom ΔΟΛ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλια τα οποία προσβάλουν και θίγουν πρόσωπα θα διαγράφονται.
Ανώνυμα μηνύματα που θα θίγουν επώνυμα άτομα θα διαγράφονται.
Σας προσκαλούμαι σε έναν διάλογο απόψεων και θέσεων για ένα καλύτερο μέλλων της ιδιαίτερης πατρίδος μας.