CD με ελληνόφωνα τραγούδια της Μεγάλης Ελλάδας δώρισε ο Αλέξης Τσίπρας στον Ιταλό πρωθυπουργό! - Η ιστορία της περιοχής

Κατά την πρόσφατη συνάντηση των πρωθυπουργών Ελλάδας και Ιταλίας στη Ρώμη (3 Φεβρουαρίου 2015), ο Αλέξης Τσίπρας χάρισε στον Ματέο Ρέντσι ένα CD με ελληνόφωνα τραγούδια από την Κάτω Ιταλία (Magna Graecia).Τα χωριά της Μεγάλης Ελλάδας και το συμβολισμό της Ελληνικής παρουσίας χιλιετιών στην Ιταλική χερσόνησο και τη Σικελία. 

Ακολουθεί το πρόσφατο άρθρο της εφημερίδας ΠΡΩΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ που έμελλε να γινόταν επίκαιρο την επόμενη κιόλας μέρα από την κίνηση του Πρωθυπουργού της Ελλάδας:

Η Ελληνική γλώσσα στα χωριά της Κάτω Ιταλίας

Γράφει ο Αθανάσιος Δέμος

Ο Έλληνας επισκέπτης αισθάνεται ότι βαδίζει σε ελληνικά εδάφη και ακούει προγονικές φωνές…
Οι περιοχές Απουλία και Καλαβρία της Κάτω Ιταλίας μαζί με την Σικελία είναι γνωστές στην Ιστορία με το όνομα Μεγάλη Ελλάδα (Magna Grecia). Οι πρώτοι Έλληνες που εγκαταστάθηκαν εκεί ήταν κυρίως δωρικής καταγωγής. Η πρόοδος και η ανάπτυξή τους εκεί ήταν τέτοια, ώστε εδημιούργησαν πολιτισμό εφάμιλλο προς τον πολιτισμό της Μητέρας Πατρίδας, της Ελλάδας.

Κατά την Βυζαντινή εποχή, τον 9ο αιώνα (περίοδος εικονομαχίας) η Νότιος Ιταλία κατακλύστηκε από μοναχούς, οι οποίοι ίδρυσαν μοναστήρια, έκτισαν βυζαντινούς ναούς, που σώζονται μέχρι σήμερα.Τους αιώνες 11ον και 12ον έχουμε μεταναστευτικά ρεύματα από την Πελοπόννησο κυρίως, αλλά και από άλλα μέρη της Ελλάδος. Με την τουρκική υποδούλωση της Ελλάδος και καθ’ όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας συνεχώς κατέφευγαν εκεί φυγάδες Έλληνες. Έτσι, ο ελληνισμός της Κάτω Ιταλίας κατόρθωσε να επιβιώσει και να ακμάζει εκεί χάρη στους συνεχείς εποικισμούς ελληνικών πληθυσμών που κατά καιρούς τον ενίσχυσαν.



Από την εποχή της Αναγεννήσεως και στο εξής, βρίσκουμε αμιγή ελληνικά χωριά στην Απουλία και την Καλαβρία, που δημιουργήθηκαν και στηρίχτηκαν στην ύπαρξη παλαιοτέρων πυρήνων Ελληνισμού. Αυτά τα χωριά με την πάροδο του χρόνου έγιναν δίγλωσσα και σήμερα μερικές μειονότητες μόνον ομιλούν ελληνικά, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, όπως π.χ το χωριό Γαλλιτσιανό, όπου όλοι οι κάτοικοι ομιλούν ελληνική διάλεκτο.
Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι όλος αυτός ο Ελληνικός κόσμος, που εγκαταστάθηκε στην Κάτω Ιταλία, κατά περιόδους από τους αρχαίους χρόνους μέχρι την εποχή της τουρκοκρατίας, θα έφθανε μέχρι σήμερα καθαρά ελληνικός και στη γλώσσα και στη θρησκεία. Στο πέρασμα των αιώνων αναφέρονται πολλοί λόγοι που συνέβαλαν στην αλλοίωσή του. Δεν αναφέρεται όμως, για, άγνωστους λόγους… ο σημαντικότερος αίτιος, που είναι το Βατικανό!...

Η έχθρα του Βατικανού προς την ορθοδοξία και το Βυζάντιο, αλλά και προς τον Ελληνισμό γενικότερα ξεκινάει από την εποχή του Σχίσματος (το πρώτο το 867 και το οριστικό το 1054). Συνεχίζεται με τις Σταυροφορίες με αποτέλεσμα την άλωση της Κων/πόλεως από τους Σταυροφόρους του Πάπα στις 12 Απριλίου 1204.
Η Φραγκοκρατία 1204 – 1261 κατέστησε την Ελληνική Βυζαντινή Αυτοκρατορία σκέτο κουφάρι, εύκολη λεία των Οθωμανών Τούρκων το 1453…
Δεν υπήρξε εποχή που να μην δινόταν ευκαιρία στο Βατικανό να βλάψει τους ορθοδόξους με οποιοδήποτε τρόπο. Το 1517 η Δυτική Εκκλησία δέχτηκε βαρύτατο πλήγμα από θρησκευτική Μεταρρύθμιση του Λουθήρου και των άλλων μεταρρυθμίσεων που ακολούθησαν. Το Βατικανό συγκλονίστηκε τότε για δεκαετίες. Το 1545 ο Πάπας συγκάλεσε τη Σύνοδο του Τρέντο ή Τριδέντο (πόλη της Βόρειας Ιταλίας), για να αντιμετωπίσει τους μεταρρυθμιστές. Η σύνοδος διήρκησε μέχρι το 1563. βασική απόφαση η δίωξη των αιρετικών (προτεσταντών). Τα μέτρα που πήρε είναι γνωστά ως Αντιμεταρρύθμιση. Το Βατικανό βρήκε τότε την ευκαιρία να χτυπήσει τους Ελληνόφωνους Ορθόδοξους της Κάτω Ιταλίας. Χαρακτήρισε και τους Ορθόδοξους ως αιρετικούς και άρχισε τις διώξεις, δεδομένου μάλιστα ότι ασκούσε και πολιτική εξουσία και οι περιοχές αυτές υπάγονταν στο κράτος του Βατικανού, δηλ. του Πάπα.

Η κεφαλή της Ορθοδοξίας στην Κωνσταντινούπολη ήταν αιχμάλωτη των σουλτάνων και ήταν αδύνατο να αντιδράσει. Έτσι, ανενόχλητος ο Πάπας έπραξε αυτό που δεν έκαμαν οι σουλτάνοι κατακτητές στην Ανατολή. Κατάργησε κάθε λατρεία που δεν υπήκουε στο Καθολικό δόγμα και τους παπικούς κανόνες. Ανάμεσα σ’ αυτές και η Ορθοδοξία. Έκλεισε Ορθόδοξους ναούς και απαγορεύτηκε η Ελληνική γλώσσα.
Έτσι, η ορθόδοξη παράδοση της Νότιας Ιταλίας και επομένως και η Ελληνική γλώσσα, αφού απαγορεύτηκε η Ανατολική Ορθόδοξη λειτουργία, αντικαταστάθηκε από τη λατινική. Γι’ αυτό και ξεχάστηκε η ελληνική γλώσσα. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα μέσω της Εκκλησίας διατηρήθηκε η Ελληνική γλώσσα. 
Έτσι, η ορθόδοξη παράδοση της Νότιας Ιταλίας και επομένως και η Ελληνική γλώσσα εξαφανίστηκαν, αφού απαγορεύτηκε η Ανατολική Ορθόδοξη λειτουργία και αντικαταστάθηκε από τη λατινική. Όλα αυτά γιατί έτσι θέλησε το Βατικανό και ο Πάπας…
Συμπέρασμα: Στην Ελλάδα με τους Τούρκους κατακτητές διατηρήσαμε και τη γλώσσα και την Ορθοδοξία. Στην Ιταλία, μια χώρα Ευρωπαϊκή ο Ελληνισμός έχασε και τη γλώσσα και την Ορθοδοξία…

Τρανοτάτη απόδειξη ότι είχαν απόλυτο δίκιο εκείνοι που υποστήριζαν ότι είναι προτιμότερη η τουρκική κυριαρχία από την εξουσία του Πάπα. Εύκολα καταλαβαίνει κανείς τι θα γινόταν αν γινόταν η ένωση των Εκκλησιών, όπως ήθελε η Σύνοδος της Φλωρεντίας το 1439. Ο Μητροπολίτης της Εφέσου Μάρκος ο Ευγενικός αρνούμενος να υπογράψει τον «ΟΡΟΝ» έσωσε τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία από τον αφανισμό.
Ο Πάπας εχρησιμοποίησε  ως όργανό του τον καθολικό επίσκοπο της πόλεως Βόνα (Μπόβα), τον Κύπριο Σταυριανό, ο οποίος επέβαλε στους κατοίκους την καθολική λατινική λειτουργία, καταργώντας την Ορθόδοξη. Από τότε στους Ελληνόφωνους γραπτά ελληνικά κείμενα βρίσκουμε μόνον με λατινικούς χαρακτήρες (γράμματα), ενώ διαιωνίζεται η προφορική παράδοση της ελληνικής γλώσσας μέχρι σήμερα.
Πρώτος ο μεγάλος γλωσσολόγος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Χατζηδάκης και κατόπιν αρκετοί άλλοι γλωσσολόγοι υποστηρίζουν ότι η γλώσσα των ελληνόφωνων της Απουλίας και της Καλαβρίας είναι συνέχεια της γλώσσας από την εποχή της Μεγάλης Ελλάδας μέχρι σήμερα. Στη συνέχεια, ασφαλώς, εμπλουτίστηκε με λέξεις της Βυζαντινής περιόδου.

Εκτός, όμως, από τις αρχαιοελληνικές της ρίζες και τη βυζαντινή συνέχειά της, η γλώσσα των ελληνόφωνων είναι τελείως ιδιαίτερη εξ’ αιτίας και των λεξιλογικών δανείων από την ιταλική που ακολούθησαν την ελληνική γραμματική, όπως η ιταλική λέξη bicchiere (=ποτήρι) που έγινε μπικέρι, του μπικερίου κ.λ.π (που κλίνεται δηλαδή όπως κλίνονται οι ελληνικές λέξεις).
Κάτι που πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι η γλώσσα των ελληνοφώνων δεν υπάρχει πουθενά γραμμένη, μεταδόθηκε μόνον διά ζώσης και επιβίωσε τους τελευταίους αιώνες εξ’ αιτίας της απομόνωσης των πληθυσμών αυτών.
Είδαμε πιο πάνω ότι το λατινικό αλφάβητο αντικατέστησε το ελληνικό. Σημαντικό ρόλο σ’ αυτό έπαιξε η πόλη Ιέρακας (Gerace). Και αυτό γιατί εκεί έδρασε με φανατισμό ο Αθανάσιος Χαλκεόπουλος, στενός συνεργάτης του περίφημου αρνητή της Ορθοδοξίας Έλληνα Καρδιναλίου (και παρολίγον Πάπα) Βησσαρίωνα, ο οποίος τον έστειλε στην Καλαβρία το 1457, για να διαπιστώσει σε ποια κατάσταση βρισκόταν ο Ελληνικός κλήρος. Ο Χαλκεόπουλος, ο οποίος υποστήριζε την φιλενωτική πολιτική του Βησσαρίωνος, όχι μόνον φρόντισε να περιγράψει μια κατάσταση, αλλά το 1840, ως επίσκοπος Ιέρακος πλέον, θεώρησε καλό να καταργήσει το ελληνικό τυπικό υπέρ του λατινικού (ΕΔΓ τ.2 (71 σελ. 159). Δεν χρειάζεται να ψάχνουμε για να βρούμε τα αίτια της απώλειας, της λησμονιάς της ελληνικής γλώσσας, ιδού η αληθής μαρτυρία. «Ου χρείαν έχουμε μαρτύρων». Το λυπηρό είναι ότι συνήργησαν Έλληνες αρνητές της Ορθοδοξίας… Μετήλλαξαν την Ορθοδοξία και την Ελληνική γλώσσα με τα οφίκια που τους πρόσφερε απλόχερα το Βατικανό.

Στην Απουλία, στην περιοχή που ονομάζεται Salento τη λεγόμενη Grecia, υπάρχουν τα εξής ελληνόφωνα χωριά: Calimera (καλό μέρος), Castrigano dei Greci, Coriganod Otranto, Mortano, Mortignano, Soleto, Stervnalia, Zollino. Βρίσκονται όλα σε πεδινή και εύφορη περιοχή, επικοινωνούν δε μεταξύ τους και με τα μεγάλα αστικά κέντρα με καλό οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο.
Στην περιοχή αυτή ήταν και η αρχαία πόλη Ταρας (706 π.χ) (Τάραντας, εξ’ ου και κόλπος του Τάραντα). Τα αναφέρω αυτά, γιατί συχνά ακούμε τους ελληνόφωνους να τραγουδάνε την «ταραντέλα». Είναι το τραγούδι, που μας υπενθυμίζει, ότι τον 7ο αιώνα π.χ. εγκαταστάθηκαν εκεί κάποιοι Έλληνες Δωριείς…
Στην Καλαβρία, στην περιοχή που ονομάζεται Bovesia, τα ελληνόφωνα χωριά των λεγομένων Grecanici, όπου τον 19ο αιώνα κυριαρχούσε η ελληνική γλώσσα είναι: Bova, Gallinico, Roccaporte del Greco, Chorio di Rochudi, candofuri. Στην παραλιακή κωμόπολη Bova Marina, που δημιουργήθηκε ως επί το πλείστον από την κάθοδο κατοίκων του χωριού Bova, ιδρύθηκε και λειτουργεί σήμερα το Ινστιτούτο Ελληνοφώνων Σπουδών.
Θαυμαστό γεγονός στο πέρασμα των αιώνων είναι, ότι οι πληθυσμοί αυτών των περιοχών διατήρησαν το γλωσσικό τους ιδίωμα, που στην Καλαβρία ονομάζεται Grecanico και στην Απουλία Grico.
Η γλώσσα των Ελληνοφώνων της Καλαβρίας και της Απουλίας είναι η Ελληνική. Για αιώνες μιλήθηκε, γράφτηκε, διδάχτηκε και επομένως εξελίχτηκε και έχει τη δικής της ιστορική διαδρομή.
***
Πριν λίγα χρόνια, όταν επισκεφθήκαμε τα μέρη αυτά, αισθανθήκαμε μεγάλη συγκίνηση από την θερμή, την αδελφική θα έλεγα υποδοχή που μας έκαμαν. Συχνά επαναλάμβαναν: «Όταν έρχεστε εδώ να αισθάνεστε σαν στο σπίτι σας, όπως κι εμείς, όταν ερχόμαστε στην Ελλάδα, αισθανόμαστε σαν στο σπίτι μας».
Όταν φθάσαμε στην Γαλατίνα (Galatina) στο ξενοδοχείο Ερμιτάζ (Hotel Hermitage), μας περίμενε μια έκπληξη. Μπαίνοντας στη ρεσεψιόν μια πινακίδα έγραφε με λατινικά γράμματα: «H Grecia Salentina sas Kalosorisei sto spiti sas». (Η Γκρέτσια Σαλεντίνα σας καλωσορίζει στο σπίτι σας…).

Οι οπαδοί της ομάδας Κροτόνε (από την αρχαία ελληνική πόλη Κρότων της κάτω Ιταλίας) φωνάζουν το σύνθημα "Salutate la Magna Grecia"! δηλαδή "Υποκλιθείτε στη Μεγάλη Ελλάδα"!