Σελίδες

Πέμπτη 29 Μαΐου 2014

29 Μαΐου 1453: H Άλωση της Πόλης

Όταν οι Βυζαντινοί ανέκτησαν την Κωνσταντινούπολη, στις 25 Ιουλίου 1261, δεν μπορούσαν να ξέρουν ότι η αυτοκρατορία είχε μπροστά της ζωή 192 χρόνων. Διώχνοντας τους Φράγκους από τη Βασιλεύουσα, ουσιαστικά δημιουργούσαν μια τελευταία αναλαμπή. 

Άλλωστε, όταν ο Μιχαήλ Η’ στέφθηκε αυτοκράτορας, ξεκινώντας τη δυναστεία των Παλαιολόγων, η αυτοκρατορία ήταν πολύ πιο μικρή απ’ όταν, στα 1204, την κατέλαβαν οι σταυροφόροι: Οι Βενετσιάνοι κατείχαν σχεδόν όλα τα νησιά, οι Λατίνοι πολλά μέρη της κυρίως Ελλάδας και οι Βούλγαροι τμήμα της Θράκης. Οι διάδοχοι του Μιχαήλ στάθηκαν ανίκανοι να διατηρήσουν μια στοιχειώδη τάξη κι εξάντλησαν το κράτος σε εμφύλιους σπαραγμούς για τη διαδοχή, ενώ στα ανατολικά, οι Τούρκοι δυνάμωναν. Από το 1397, άρχισαν να πιέζουν και την Πόλη.
Ο Ταμερλάνος των Τατάρων που νίκησε και συνέλαβε τον Βαγιαζήτ, στα 1402, στη μάχη της Άγκυρας, έδωσε άλλα πενήντα χρόνια ζωής στην αυτοκρατορία. Την επόμενη χρονιά (1403), γεννήθηκε ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος που έγινε δεσπότης της Πελοπονήσου και ξεκαθάρισε την περιοχή από τους Φράγκους. Οι Τούρκοι, όμως, επανήλθαν. Στα 1430, πήραν τη Θεσσαλονίκη. Την ίδια χρονιά, γεννήθηκε ο Μωάμεθ Β’ που έμελλε να γίνει σουλτάνος στα 1451 και να ονομαστεί Πορθητής στα 1453.
Στις 12 Μαρτίου 1449, σε μεγαλόπρεπη τελετή στον Μιστρά, στέφθηκε αυτοκράτορας του Βυζαντίου ο Κωνσταντίνος ΙΑ’ Παλαιολόγος που διαδέχτηκε τον αδερφό του Ιωάννη Η’. Όμως, η αυτοκρατορία περιοριζόταν πια στην Κωνσταντινούπολη και τα περίχωρά της. Ο Κωνσταντίνος προσπάθησε να στηριχτεί στη Δύση. Οι ανθενωτικοί (η παράταξη που δεν ήθελε την ένωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας με την καθολική) αντέδρασαν. Ο Γενουάτης Ιωάννης Ιουστινιάνης βρέθηκε στο πλευρό του.

Στις 7 Απριλίου 1453, οι Τούρκοι φάνηκαν μπροστά στην Κωνσταντινούπολη κι άρχισαν την πολιορκία. Ο Μωάμεθ Β’ είχε 400 πλοία και 250.000 άνδρες. Ο Κωνσταντίνος αντιπαρέταξε 26 πλοία και 10.000 άνδρες. Η ανδρεία δεν μπορούσε να αναπληρώσει την τεράστια ανισότητα.
Το κύριο βάρος της άμυνας έλαχε στο κάστρο πλάι στην πύλη του Ρωμανού που δεχόταν την ισχυρότερη πίεση. Το υπεράσπιζε με γενναιότητα και αυταπάρνηση ο Ιωάννης Ιουστινιάνης. Όμως, στις 24 Μαΐου, το κάστρο είχε μεταβληθεί σε σωρό από πέτρες. Στις 27, ο Μωάμεθ εξαπέλυσε την πιο μεγάλη ως τότε επίθεση. Ο Ιουστινιάνης κράτησε αλλά πληγώθηκε θανάσιμα. Οι δικοί του τον πήραν κι έφυγαν στη Χίο, όπου πέθανε. Ο Κωνσταντίνος συγκάλεσε συμβούλιο στο παλάτι. Με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Λουκά Νοταρά, οι ανθενωτικοί πρότειναν παράδοση. Στις 28, μια αντιπροσωπεία πήγε στον Μωάμεθ για διαπραγματεύσεις. Ο σουλτάνος ζήτησε παράδοση κι υπαγόρευσε τους όρους του. Καθώς οι αντιπρόσωποι επέστρεφαν, ο Μωάμεθ έστειλε, πίσω τους δικούς του να προσθέσουν νέους όρους. Οι διαπραγματεύσεις διακόπηκαν.
Στις 29 Μαΐου 1453, ο Μωάμεθ διέταξε νέα, πιο τρομερή επίθεση. Μέσα στο κακό, η Κερκόπορτα (η πυλίδα του Ιουστίνου, μάλλον) βρέθηκε ανοιχτή. Οι ενωτικοί, αργότερα, κατηγόρησαν γι’ αυτό τους ανθενωτικούς. Και κλειστή να ήταν, οι Τούρκοι θα περνούσαν. Απλά, θα καθυστερούσαν. Τη βρήκαν ανοιχτή και μπήκαν στην Πόλη. Στην πύλη του Ρωμανού έγινε σφαγή. Στην αγιά Σοφιά, σκοτώθηκαν όλοι. Ο Κωνσταντίνος έπεσε μαχόμενος μπροστά στα ανάκτορα. Ο θρύλος τον θέλει (όταν τα πάντα είχαν χαθεί) να είπε: «Δεν υπάρχει ένας χριστιανός να μου πάρει το κεφάλι;». Μαζί με τον αυτοκράτορα, χάθηκε οριστικά και η αυτοκρατορία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σχόλια τα οποία προσβάλουν και θίγουν πρόσωπα θα διαγράφονται.
Ανώνυμα μηνύματα που θα θίγουν επώνυμα άτομα θα διαγράφονται.
Σας προσκαλούμαι σε έναν διάλογο απόψεων και θέσεων για ένα καλύτερο μέλλων της ιδιαίτερης πατρίδος μας.